Το κτηματολόγιο στην Πάρο: Μια δυσλειτουργία που πλήττει την οικονομία του νησιού
Η Πάρος, ένα από τα πιο ζωντανά τουριστικά νησιά των Κυκλάδων, αντιμετωπίζει ένα σοβαρό πρόβλημα που απειλεί την οικονομική και κοινωνική της ανάπτυξη: τη δυσλειτουργία του κτηματολογικού γραφείου. Παρά τον αυξημένο όγκο ακινήτων, μεταβιβάσεων και επενδύσεων, το γραφείο αυτό δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις ανάγκες, δημιουργώντας καθυστερήσεις, ακυρώσεις συμφωνιών και γενικότερη ανασφάλεια στις συναλλαγές.
Υποστελέχωση, μη επαρκής χώρος και έλλειψη ηγεσίας
Σύμφωνα με τη δικηγόρο, Γρηγορία Πρωτολάτη, η οποία μίλησε στο ραδιοφωνικό πρόγραμμα “Πρωινή Φωνή” του Parosvoice.com, τα προβλήματα του κτηματολογικού γραφείου της Πάρου είναι πολλαπλά. Πρώτα απ’ όλα, το γραφείο είναι υποστελεχωμένο. Μόλις τον Απρίλιο του 2024 προσελήφθησαν δύο νέοι υπάλληλοι, ωστόσο αυτό δεν αρκεί για να καλύψει τον όγκο της δουλειάς. Οι υπάλληλοι ασχολούνται ταυτόχρονα με καταχωρήσεις, έλεγχο συμβολαίων και εξυπηρέτηση πολιτών, δικηγόρων και μεσιτών, κάτι που καθιστά τη διαδικασία εξαιρετικά χρονοβόρα.
Δεύτερον, ο χώρος είναι εντελώς ανεπαρκής. Σε έναν χώρο περίπου 35-40 τετραγωνικών μέτρων, γίνονται συγχρόνως ελέγχοι συμβολαίων, καταχωρήσεις και εξυπηρετήσεις πολιτών. Αυτό δημιουργεί ένα χάος, καθώς δικηγόροι προσπαθούν να μελετήσουν συμβόλαια, ενώ πολίτες περιμένουν για πιστοποιητικά ή πληροφορίες. Η έλλειψη ξεχωριστών χώρων για διαφορετικές διαδικασίες επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τη λειτουργία του γραφείου.
Το τρίτο και ίσως σημαντικότερο πρόβλημα είναι η απουσία της προϊσταμένης, η οποία βρίσκεται σε άδεια μητρότητας. Αν και θεωρητικά θα μπορούσε να γίνεται ηλεκτρονικός έλεγχος των συμβολαίων, στην πράξη η έλλειψη φυσικής παρουσίας δημιουργεί μεγάλες καθυστερήσεις. Η κ. Πρωτολάτη ανέφερε ότι ένα συμβόλαιο που υπέβαλε τον Απρίλιο του 2024 πήρε σχεδόν έναν χρόνο για να καταχωριστεί οριστικά. Αυτό δημιουργεί τεράστια ανασφάλεια στις συναλλαγές, καθώς οι επενδυτές και οι αγοραστές δεν μπορούν να προχωρήσουν σε σχέδια χωρίς τη βεβαίωση ότι οι μεταβιβάσεις έχουν ολοκληρωθεί νόμιμα.
Οι επιπτώσεις στην οικονομία και τις επενδύσεις
Η Πάρος είναι ένα νησί με δυναμική αγορά ακινήτων και αυξανόμενες επενδύσεις στον τουριστικό τομέα. Ωστόσο, οι δυσλειτουργίες του κτηματολογικού γραφείου δυσχεραίνουν σημαντικά τη διαδικασία των αγοροπωλησιών. Μεσίτες, κατασκευαστές και δικηγόροι διαμαρτύρονται για τις καθυστερήσεις, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν και σε ακυρώσεις συμφωνιών.
Επιπλέον, η μη ολοκληρωμένη κτηματογράφηση στην Ελλάδα γενικότερα –και στις Κυκλάδες ειδικότερα– επιδεινώνει την κατάσταση. Στην Πάρο, η πρώτη ανάκτηση των κτηματολογικών δεδομένων δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, ενώ υπάρχουν και λάθη στις καταγραφές. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί πολίτες αναγκάζονται να πληρώσουν για διορθώσεις, οι οποίες οφείλονται σε σφάλματα του κτηματολογίου και όχι σε δικές τους παραλείψεις.
Αδυναμία λήψης μέτρων και το ζήτημα της πολιτικής βούλησης
Παρά τις επανειλημμένες καταγγελίες από το Σύλλογο Δικηγόρων, τον Σύλλογο Μεσιτών και άλλους φορείς, η κεντρική διοίκηση του κτηματολογίου φαίνεται να αντιμετωπίζει το θέμα με αδιαφορία. Όπως ανέφερε η Πρωτολάτη, υπάρχει η αίσθηση ότι το κτηματολόγιο αντιμετωπίζει τα προβλήματα “εκ του μακρόθεν“, δηλαδή χωρίς άμεση και αποτελεσματική παρέμβαση.
Εν τω μεταξύ, προτάσεις όπως η μετεγκατάσταση του γραφείου σε άλλο νησί (π.χ. τη Σύρο) απορρίπτονται ως μη ρεαλιστικές, καθώς θα δημιουργούσαν ακόμη μεγαλύτερες δυσκολίες για τους κατοίκους της Πάρου.
Η ανάγκη για άμεση κινητοποίηση
Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, απαιτείται πολυεπίπεδη κινητοποίηση:
- Άμεση ενίσχυση του προσωπικού: Η πρόσληψη περισσότερων υπαλλήλων, ιδίως ειδικευμένων, είναι απαραίτητη για να μειωθούν οι καθυστερήσεις.
- Βελτίωση των υποδομών: Ο χώρος πρέπει να επεκταθεί ή να αναδιαρθρωθεί, ώστε να υπάρχουν ξεχωριστοί χώροι για ελέγχους, καταχωρήσεις και εξυπηρέτηση πολιτών.
- Αντικατάσταση της προϊσταμένης: Η ύπαρξη ενός μόνιμου υπευθύνου στο γραφείο της Πάρου είναι απαραίτητη για την ταχύτερη διεκπεραίωση των υποθέσεων.
- Πολιτική πίεση: Οι τοπικοί φορείς (Δήμος, Βουλευτές, Επιμελητήριο) πρέπει να ασκήσουν πίεση στην κεντρική διοίκηση για άμεσες παρεμβάσεις.
Το κόστος της αδράνειας
Αν δεν λυθεί άμεσα το πρόβλημα, οι συνέπειες θα είναι βαθύτερες. Οι επενδυτές μπορεί να δυσπιστήσουν απέναντι στην αγορά της Πάρου, οι συναλλαγές θα επιβραδύνονται και η οικονομία του νησιού θα πληγεί. Σε μια εποχή που η ακίνητη περιουσία αποτελεί βασικό πυλώνα της τοπικής οικονομίας, η αναποτελεσματικότητα του κτηματολογίου είναι ένα εμπόδιο που δεν μπορεί να αγνοηθεί πλέον.
Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: Το κράτος και οι υπεύθυνοι πρέπει να δράσουν άμεσα, πριν η δυσλειτουργία του κτηματολογίου γίνει μόνιμη βλάβη για την Πάρο και τους κατοίκους της.