Ο Παιδικός Σταθμός (Π.Σ.) αποτελεί τον επίσημο φορέα που ασχολείται με την φροντίδα, την ανάπτυξη, την αγωγή και την εκπαίδευση των παιδιών που βρίσκονται σε ηλικία μικρότερη από αυτήν που απαιτείται για την εγγραφή τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση και έχουν το χρέος να τα εφοδιάσουν με τις κοινωνικές, συναισθηματικές και γνωστικές δεξιότητες για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους αλλά και για την αποτελεσματικότερη ένταξή τους στο σχολείο και την κοινωνία.
Δεδομένου ότι ο Π.Σ. είναι το πρώτο οργανωμένο και ελεγχόμενο πλαίσιο εκτός οικογένειας αποτελεί -ανάλογα με την ποιότητα του έργου του- τον ιδανικό χώρο για την αλληλεπίδραση των παιδιών και αυτό τα βοηθάει να κοινωνικοποιηθούν, να καλλιεργήσουν τις επικοινωνιακές και συνεργατικές τους δεξιότητες, να σέβονται τους κανόνες που απαιτούνται για να λειτουργήσει μια ομάδα και ένας κοινός χώρος.
Η επαφή των μικρών παιδιών με τους/τις παιδαγωγούς προσχολικής ηλικίας έχει ιδιαίτερη σημασία για την ανάπτυξή τους, εφόσον εκείνοι/ες αποτελούν πρότυπα ζωής και, ταυτόχρονα, παρέχουν στα παιδιά την πρώτη εμπειρία ότι υπάρχουν εκτός από τους γονείς τους και άλλοι σημαντικοί ενήλικες οι οποίοι μπορούν να τους παρέχουν ασφάλεια, αγάπη και καθοδήγηση. Μπαίνουν δηλαδή τα θεμέλια για να βιώσουν την έννοια του δασκάλου και την προσφορά του στη ζωή τους.
Με την παραμονή τους κάποιες ώρες της ημέρας εκτός οικογενειακού περιβάλλοντος, τα παιδιά, σταδιακά και με μέθοδο, βιώνουν ότι ανήκουν σε μια ομάδα ενώ, καλλιεργούνται η αυτονομία, η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμηση, που συνιστούν βασικά στοιχεία της προσωπικότητάς τους και της καλύτερης ζωής τους στο μέλλον.
Όπως έχουν δείξει έρευνες, τα παιδιά που έχουν φοιτήσει σε Π.Σ. στους οποίους παρέχεται υψηλού επιπέδου παιδαγωγικό έργο, τείνουν να εμφανίζουν λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς ή τα ήδη υπάρχοντα μπορούν να αμβλυνθούν, σε αρκετές περιπτώσεις, επειδή σε αυτές τις δυσκολίες επιδρούν και άλλοι παράγοντες, όπως η οικογένεια και τα ατομικά χαρακτηριστικά του παιδιού. Είναι επίσης εξαιρετικά σημαντικό να αναφερθεί ότι στον Π.Σ., σε συνεργασία με την/τον συνεργαζόμενη/ο παιδίατρο, μπορεί να εντοπιστούν ενδείξεις που μας οδηγούν σε συμπεριφορικές/νευροαναπτυξιακες διαταραχές και στη συνέχεια, μαζί με τους γονείς και ειδικούς επιστήμονες, να έχουμε την πρώιμη παρέμβαση που θα βοηθήσει το παιδί έγκαιρα και σωστά.
Αν το έργο του Π.Σ. είναι υψηλής ποιότητας, μέσα από δραστηριότητες που έχουν νόημα για τα παιδιά, είναι σύμφωνες με την ηλικία τους και φυσικά μέσα από το παιχνίδι κάθε είδους, δημιουργούνται στα παιδιά εσωτερικά κίνητρα για μάθηση. Μπορούν να φτάσουν, δηλαδή, στο σημείο να επιθυμούν να μάθουν ενώ, θα αναπτύξουν ευκολότερα τις γνωστικές τους λειτουργίες: αντίληψη, προσοχή, μνήμη, σκέψη και γλώσσα. Σημασία έχουν εδώ τα ερεθίσματα που δίνονται στα παιδιά και τα κατάλληλα παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται.
Σημαντική παράμετρος για την επιτυχία του έργου των παιδαγωγών αποτελεί η καλή συνεργασία με τους γονείς, εφόσον οι ρόλοι τους είναι συμπληρωματικοί με κοινό στόχο τη στήριξη του παιδιού. Η εμπιστοσύνη των γονέων στους παιδαγωγούς αυξάνει την εμπιστοσύνη του παιδιού σε αυτούς και κάνει πιο εύκολη την προσαρμογή και την παραμονή του του στο νέο περιβάλλον. Η ειλικρινής επικοινωνία μεταξύ παιδαγωγών και γονέων με ανταλλαγή πληροφοριών για τη συμπεριφορά, τις προσπάθειες, τις δυσκολίες και τα επιτεύγματα του παιδιού στο σπίτι και στο σχολείο αντίστοιχα βοηθάει και τις δύο πλευρές να επιτελέσουν αποτελεσματικότερα το έργο τους, ακολουθώντας κοινούς τρόπους αντιμετώπισης, χωρίς να μπερδεύουν το παιδί.
Δρ. Μαρικίτα Τριανταφύλλου,
Κουδουμεντού Σχολείο Δημιουργικής Μάθησης & Αγωγής
Ιδιωτικός Παιδικός Σταθμός
