Τα νησιά μας, που μας έχουν αναθρέψει και μεγαλώσει μέσω των σπουδαίων, υψηλής ποιότητας προϊόντων που παρήγαγαν, πλέον δεν είναι τα ίδια. Σήμερα, τα περισσότερα χωράφια στα οποία φύτρωναν δεκάδες είδη εξαιρετικής διατροφικής αξίας έχουν μεταβληθεί σε ξενοδοχεία και πολυτελείς κατοικίες. Γιατί όμως γίνεται αυτό και οι νέοι μας αποφεύγουν τον πρωτογενή τομέα που επί χρόνια στήριξε τα νησιά μας; Η απάντηση είναι απλή και έχει να κάνει με το κόστος παραγωγής που αυξάνεται ολοένα και πιο πολύ. Η τιμή των λιπασμάτων, των ζωοτροφών, της ενέργειας, αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα στην ενίσχυση καλλιέργειας προϊόντων πρωτογενούς παραγωγής. Κι ο κύκλος δυστυχώς δεν κλείνει εκεί. Ο επιχειρηματίας εστίασης αναγκάζεται να προσφέρει για παράδειγμα, λεμόνια Αργεντινής παρόλο που… και επαρκής ποσότητα υπάρχει στην αγορά και πιο οικονομικά είναι.
Ο μεταποιητής από την πλευρά του, που ανήκει στη δευτερογενή παραγωγή, δεν έχει χρόνο να είναι σε δύο πόστα ταυτόχρονα. Στις καλλιέργειες δηλαδή και στο εργαστήριο. Ακόμα ένα παράδειγμα εκμετάλλευσης εισαγόμενων προϊόντων και μη χρήσης ντόπιων. Κι αντί η κυβέρνηση να δώσει κίνητρα για αύξηση παραγωγής αγροτικών προϊόντων, δίνει το φιλί του Ιούδα στους αγρότες με τον περιορισμένο τρόπο απορρόφησης επιδοτούμενων προγραμμάτων. Τι τους λέει δηλαδή: Ότι πρέπει να έχετε αποδεδειγμένα κεφάλαια για να σας επιδοτήσουμε το 40%-50%. Όταν όμως το κεφάλαιο γίνεται λογαριασμός ρεύματος και τρέχοντα αυξημένα έξοδα, πώς να αποταμιευτεί για να αποτελέσει τεκμήριο προκειμένου να επιδοτηθεί κάποιος;
Είναι πλέον επιβεβλημένο και πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η πρωτογενής και η δευτερογενής παραγωγή αποτελούν ισχυρά θεμέλια για «διεξόδους από αδιέξοδα» οικονομικών μοντέλων. Όταν αντιληφθούμε ότι η καλλιέργεια της γης και η κτηνοτροφία παράγουν τόσα πολλά και αγνά προϊόντα και ότι η μεταποίηση τους θα ήταν η πρώτη επιλογή των επισκεπτών των νησιών μας, ίσως πολλοί ξεκινούσαμε μια ανάλογη δράση. Η σύνδεση του Πρωτογενή τομέα με τον Τριτογενή είναι ο σωστός δρόμος ανάδειξης των προϊόντων και διαφοροποίησης του κάθε τόπου.
Με νοσταλγία θυμάμαι δικούς μου ανθρώπους να με παίρνουν μαζί τους στα χωράφια. Να μου εξηγούν και να μου περιγράφουν σαν να ήταν επιστήμονες του είδους τον τρόπο καλλιέργειας, συλλογής και μεταποίησης. Δεν υποστηρίζω σε καμία περίπτωση να γυρίσουμε σ’ εκείνα τα χρόνια, αν και μας λείπει η αγνότητα τους, αλλά να αξιοποιήσουμε ότι εργαλεία υπάρχουν ώστε να ενισχυθεί ο τομέας αυτός και να αποτελέσει προστιθέμενη αξία στο τουριστικό προϊόν κι όχι μόνο.
Ας σταματήσουμε πια τον ξύλινο λόγο και γιατί όχι τα λόγια γενικά, και να μιλήσουμε για ουσιαστικά κίνητρα σε αγρότες και μεταποιητές. Ας αλλάξουμε επιτέλους τον «άριστο» τρόπο απορρόφησης επιδοτούμενων προγραμμάτων και το σημαντικότερο, να δώσουμε «ψυχή» στα προϊόντα μας, και να πάρουν τη θέση που αξίζουν στα ράφια του εσωτερικού και του εξωτερικού.
Είναι πολλά τα πετυχημένα παραδείγματα στα νησιά μας, που σημαίνει ότι είναι ισάριθμα τα πρότυπα πλέον. Κάποιοι έχουν δείξει το δρόμο…
Μαρία Χανιώτη,
υποψήφια βουλευτής Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ.
