- γράφει η Ειρήνη Γιαννάτου, Παιδίατρος
Η επίδραση της μουσικής στον ψυχισμό του ανθρώπου είναι γνωστή από τα αρχαία χρόνια, «μουσική ποιεί ήθος» έλεγαν οι σοφοί πρόγονοι μας και όλοι μας έχουμε νιώσει πόσο μας ηρεμεί μία απαλή μουσική ή μας ξεσηκώνει ένα ζωηρό άκουσμα!
Είναι αποδεδειγμένο ότι η μουσική επηρεάζει τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο του παιδιού από όταν ακόμη βρίσκεται στην κοιλιά της μαμάς του. Περίπου τις 16-18 εβδομάδες κύησης το έμβρυο ακούει τους πρώτους του ήχους και γύρω στην 24 εβδομάδες μπορεί να γυρίζει το κεφάλι του προς τον ήχο και να αναγνωρίσει τις φωνές του μπαμπά και της μαμάς, αρχίζει δηλαδή να αποκτά ακουστική μνήμη που όταν γεννηθεί θα θυμάται αυτές τις φωνές και θα ηρεμεί.
Η μουσική βοηθά την ανάπτυξη όλων εκείνων των δεξιοτήτων που χρειάζεται το παιδί για να ξεκινήσει το σχολείο του, όπως είναι η κατανόηση και η εκφορά του λόγου ή ικανότητα να μάθει να διαβάζει και ξέρουμε ότι τα παιδιά που μαθαίνουν ένα μουσικό όργανο έχουν καλύτερη αντίληψη των μαθηματικών.
Η μουσική προκαλεί συναισθήματα, μπορεί να ηρεμήσει το βρέφος ή να ενταχθεί στην ρουτίνα ύπνου του. Τα νανουρίσματα σε κάθε γλώσσα και σε κάθε πολιτισμό είναι για τα βρέφη μία απαλή μελωδία που τα ηρεμεί δηλαδή τους ρίχνει τον καρδιακό παλμό, βαθαίνει την αναπνοή τους και βοηθά έτσι στην έλευση του ύπνου.
Ποιά είναι τα καλύτερα μουσικά όργανα για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να παίξεις με το παιδί και να γνωρίσει την διαφορές στον ήχο, στον τόνο ή στην συχνότητα. Προτιμούμε απλά πράγματα που έχουμε στο σπίτι, πχ ξύλινες κουτάλες και τάπερ ή απλά παιχνίδια μουσικά όργανα όπως μαράκες ή ξυλόφωνα. Προτιμούμε φυσικά υλικά γιατί έχουν δόνηση, πχ ξύλο ή δέρμα… και η δόνηση είναι αυτή που δίνει ψυχή στο υλικό μέσα από τον ήχο του! Όμως τα πρώτα μουσικά όργανα του παιδιού είναι το ίδιο του το σώμα, οι φωνητικές χορδές και ο εκπνεόμενος αέρα δηλαδή η φωνή του, τα χεράκια του όταν κάνει παλαμάκια, ο ήχος των ποδιών όταν χτυπάει τα πόδια στο έδαφος ή το χτύπημα των μηρών και κάπως έτσι τα παιδιά πειραματίζονται παράγοντας ήχους και δημιουργώντας την δική τους μουσική!
Ποιός είναι ο στόχος της εκπαίδευσης στην μουσική στην προσχολική ηλικία;
Είναι να μάθουμε στα παιδιά την γλώσσα της μουσικής, να τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν την μουσική δεκτικότητα τους, όπως ακριβώς μαθαίνουν και την μητρική τους γλώσσα. Ουσιαστικά μαθητές του ωδείου γίνονται οι γονείς που με τη σειρά τους είναι οι δάσκαλοι μουσικής των μικρών παιδιών τους. Ο ρόλος δηλαδή της μουσικοκινητικής εκπαίδευσης είναι οι γονείς να μάθουν να δημιουργούν μουσικό περιβάλλον για τα παιδιά τους. Από νωρίς και μέχρι τα τρία χρόνια της ζωής του παιδιού ξεκλειδώνει ο ρυθμός, οι γλωσσικοί στόχοι και ο συντονισμός του σώματος. Στα κέντρα μουσικοκινητικής από 18 μηνών εντάσσονται παιδιά που μαζί με τους γονείς ξεκινούν το δικό τους ταξίδι στην μουσική.
Ποιά μουσική θεωρείται καλή για τα παιδιά;
Όλες οι μουσικές από τηνκλασσική, την παραδοσιακή, την λαϊκή ή την ροκ αρκεί να είναι προσεγμένος ήχος, με ωραία φωνή και ποιοτικό στίχο.
(Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά το Ωδείο «Μυθωδία» και την κα Μαρουλία Κοντού, καθηγήτρια μουσικής, που με άφησε να δω την μουσική με τα μάτια της!).