Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) είναι βασικός πυλώνας της φροντίδας υγείας. Ο ρόλος της θα μπορούσε να παραλληλιστεί με την παιδική ηλικία του ανθρώπου, που όσο περισσότερο την φροντίσουμε τόσο καλύτερα αποτελέσματα θα έχουμε στο μέλλον.
Η ΠΦΥ δεν είναι ούτε ευκολότερη ούτε δυσκολότερη από την Νοσοκομειακή Ιατρική, είναι ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ. Οι γιατροί των νοσοκομείων πρέπει να εκπαιδευτούν για να μπορούν να παρέχουν ΠΦΥ, δεν είναι σαν την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση που κλιμακώνεται η δυσκολία των μαθημάτων και όποιος ξέρει την ύλη του Λυκείου θεωρητικά ξέρει και του Δημοτικού. ΠΦΥ δεν παρέχουν μόνο οι γιατροί αλλά και οι οδοντίατροι, οι ψυχολόγοι, οι φυσιοθεραπευτές, διαιτολόγοι κτλ. Κάθε ιατρική ειδικότητα έχει την δική της ΠΦΥ και κάποια άλλη φορά θα μιλήσουμε για την ΠΦΥ του παιδιού που είναι ένα ξεχωριστό και ουσιώδες κεφάλαιο.
Για να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα την ΠΦΥ και την αξία της ας δούμε αρχικά για τι πράγμα μιλάμε. Η ΠΦΥ αποτελείται από όλους εκείνους τους τομείς, που ο καθένας βάζει το δικό του λιθαράκι στην σφαιρική προάσπιση της υγείας, και όταν λέμε υγεία δεν εννοούμε μόνο την σωματική αλλά και την ψυχική και την πνευματική υγεία.
Έτσι η ΠΦΥ περιλαμβάνει 12 τομείς (βλ. http://www.opengov.gr/yyka/?p=2049)… ουκ ολίγοι τομείς και ένας προς ένας σημαντικοί… που φροντίζουν όλοι μαζί όχι μόνο την επιβίωση μας αλλά και την ποιότητα στην ζωή μας. Περιλαμβάνει δηλαδή ΟΛΗ την προ-νοσοκομειακή ιατρική και παρα-ιατρική φροντίδα που δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητη και καθόλου εύκολη.
Στην Πάρο έχουμε μόνο ΠΦΥ τόσο στον δημόσιο όσο και στο ιδιωτικό τομέα. Αλλά οι επιμέρους τομείς της έχουν σοβαρές ελλείψεις και την κάνουν να είναι ισχνή και αναιμική. Αν δε, εστιάσουμε μόνο στην δημόσια ΠΦΥ, το μέγεθος των ελλείψεων γίνεται ακόμη μεγαλύτερο, με ελλείψεις σε παρόχους, δηλαδή ανθρώπινο δυναμικό, δηλαδή ιατρούς, παραϊατρικό προσωπικό, ελλείψεις σε δομές και υλικοτεχνικό εξοπλισμό.
Ποιανού ευθύνη είναι η ΠΦΥ; Του Υπουργείου Υγείας όσον αφορά τον κεντρικό σχεδιασμό, αλλά και δική μας… Δηλαδή των πολιτών και των τοπικών διοικούντων, όσον αφορά τις διεκδικήσεις μας για την υλοποίηση των σχεδιασμών που μένουν στα λόγια… Αυτό σημαίνει ότι αφού ο σχεδιασμός του Υπουργείου προβλέπει π.χ. την διαχείριση ασθενών με χρόνια προβλήματα, εμείς πρέπει να την διεκδικήσουμε και να απαιτήσουμε την εφαρμογή της.
Ποια είναι η σειρά των πραγμάτων για την όσο καλύτερη ΠΦΥ; Αρχικά ο επιστημονικός σχεδιασμός… Τον έχουμε, ξέρουμε τι χρειαζόμαστε. Στην συνέχεια η αποδοχή των προτάσεων και ο σχεδιασμός από την κεντρική ηγεσία και τέλος, και εδώ σκοντάφτουμε πάντα, η υλοποίηση των σχεδίων. Δεν χρειάζεται λοιπόν να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα από την αρχή, ξέρουμε τι χρειαζόμαστε και αρκεί να υλοποιηθεί… Και ποιος θα κρεμάσει στην γάτα την κουδούνα; Όπως στον μύθο του Αισώπου με την συνέλευση των ποντικών, όλοι τα λένε καλά και αποφασίζουν σοφά αλλά όταν έρχεται η ώρα της υλοποίησης των αποφάσεων εκεί αρχίζουν τα δύσκολα…
Με την δύναμη της ψήφου μας, σε τοπικά επίπεδο, επιλέγουμε λοιπόν ακριβώς αυτό, αυτόν που θα κρεμάσει στην γάτα την κουδούνα…
Αντί λοιπόν να διεκδικούμε Δευτεροβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΔΦΥ), δηλαδή νοσοκομείο, που και να το έφτιαχναν στα εγκαίνια θα έμενε (βλ. Νοσοκομείο Σαντορίνης και γενικότερη υποστελέχωση και αποδιοργάνωση του ΕΣΥ). Ας διεκδικήσουμε αυτό που απολύτως μας ανήκει, μια ολοκληρωμένη ΠΦΥ, με όλους τους τομείς της πλήρως αναπτυγμένους.
Υπάρχει λύση; Ναι, πάντα θα υπάρχει και λύση και ελπίδα, όταν δεν στεκόμαστε παθητικά στην μοίρα μας και ενώνουμε τις δυνάμεις μας με καθαρό βλέμμα χωρίς προκαταλήψεις. Στο ερώτημα γιατί το Υπουργείο σχεδιάζει αλλά δεν παρέχει, ας δώσει ο καθένας τις απαντήσεις του. Και αν μας αρέσει να μας ξανα-υπόσχονται και εμείς να ξανα-γκρινιάζουμε, ας τους ξανα-ψηφίσουμε!
Ειρήνη Γιαννάτου – Παιδίατρος
