Κάθε λίγο και λιγάκι γινόμαστε μάρτυρες δημοσκοπικών ευρημάτων που ερμηνεύουν τις απαντήσεις των πολιτών, δίκην των χρησμών της Πυθίας, για κάθε είδους πολιτικά και κοινωνικά θέματα.
Σας θυμίζω τη γνωστή απάντηση της Πυθίας, όταν ρωτήθηκε για το φύλο ενός παιδιού «Άρρεν ου Θήλυ»! Ανάλογα με το που θα βάλετε το κόμμα, θα το βρείτε!
Δημοσκοπήσεις με πίνακες, γραφήματα, πίτες και συναφή γραφιστικά, διαβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Με την υποσημείωση πάντα ότι οι δημοσκοπήσεις είναι η φωτογραφία της στιγμής, οπότε ουδέν λάθος αναγνωρίζεται μετά την απομάκρυνση από τη στιγμή!
Αυτό, για να έχουμε τα νώτα μας φυλαγμένα από πιθανές ανατροπές, στην «πρόθεση ψήφου», την «εκτίμηση ψήφου», μετά την αναγωγή των αναποφάσιστων και πάει λέγοντας.
Φυσικά, σε όλον τον πλανήτη οι δημοσκόποι κρατούν έναν κρυφό άσσο στο μανίκι. Το ποσοστό του στατιστικού λάθους, όταν πέσουν έξω στις προβλέψεις τους. Και πέφτουν αρκετές φορές έξω όταν οι πολίτες παίζουν το παιχνιδάκι «άλλα λέω, άλλα κάνω» όταν έρχεται η ώρα της κάλπης.
Πολλές φορές τα δημοσκοπικά αποτελέσματα, αποτυπώνουν ακριβώς τα ζητούμενα μιας σύγχρονης κοινωνίας πολιτών. Είναι τα λεγόμενα αυτονόητα δημοσκοπικά ευρήματα. Όπως οι τελευταίες δημοσκοπήσεις. Όλες ίδιες. Οι λόγοι γνωστοί. Ξέρουμε τον πρώτο, αγωνία για τον δεύτερο. Δημοσκοπικό ενδιαφέρον μόνο για τον «μικρό τελικό»!
Οι δημοσκοπήσεις πολλές φορές παίζουν περισσότερο προπαγανδιστικό ρόλο υπέρ κάποιου κόμματος ή κοινωνικού θέματος ή ακόμη και να παραλύσουν κάθε αντίδραση σε όσα συμβαίνουν, δημιουργώντας τάσεις αδράνειας των πολιτών.
Ο μοναδικός κίνδυνος παταγώδους αποτυχίας των δημοσκοπικών ευρημάτων, είναι ένα απρόοπτο γεγονός η ακόμη και η λάθος διαχείριση του από τους υπεύθυνους. Τα παραδείγματα πολλά και στον ελλαδικό χώρο. Κόμματα και παρατάξεις με μεγάλα ποσοστά πρόθεσης ψήφου, απόρθητα κάστρα, έχασαν με μεγάλη διαφορά την εξουσία.
Ένας ακόμη λόγος, της χρησιμοποίησης των δημοσκοπικών ευρημάτων είναι και η χειραγώγηση της κοινής γνώμης, με στόχο αρκετές φορές την μετατροπή, στα μάτια των πολιτών, των αδυναμιών και αστοχιών μιας πολιτικής δύναμης, σε πλεονέκτημα.
Σημαντικό πρόβλημα για τις εταιρίες δημοσκοπήσεων είναι η εξεύρεση των προθέσεων από τις νέες ηλικίες. Και δεν τους βρίσκουν εύκολα και αδιαφορούν οι νέοι και απορρίπτουν το σύνολο του πολιτικού συστήματος. Και για να ετοιμαστεί το τελικό γράφημα ψήφου, διαφοροποιείται το στατιστικό δείγμα, αρκετές φορές.
Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, τη νίκη τις περισσότερες φορές τη δίνουν οι αναποφάσιστοι, που φιγουράρουν στα δημοσκοπικά γραφήματα.
Οι δημοσκοπήσεις είναι κάτι σαν το υπερηχογράφημα μιας εγκύου, για να γνωρίσει πριν τη γέννα, το φύλο του παιδιού. Έτσι όμως χάνεται η έκπληξη!
Θανάσης Παπαμιχαήλ – Επικοινωνιολόγος
