Ο Αναπτυξιακός Οργανισμός ΟΤΑ «Αειφόροι νήσοι Α.Ε. – Αναπτυξιακός Οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης», ανέθεσε στον λιμενολόγο – πολιτικό μηχανικό, Κυριάκο Σπυρόπουλο, τη μελέτη που αφορά το Μaster Plan για το νέο επιβατικό λιμένα Πάρου, μέσω του προγράμματος «Φιλόδημος ΙΙ».
Το πρόγραμμα είναι στον Άξονα Προτεραιότητας «Τοπική ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος» και συγκεκριμένα στην πρώτη φάση της επιλογής της θέσης του νέου επιβατηγού λιμένα Πάρου.
Η «Φωνή της Πάρου», θέλοντας να συμβάλει ουσιαστικά στη διαβούλευση του θέματος και προσπαθώντας να ενημερώσει ουσιαστικά τους πολίτες του τόπου μας, παρουσιάζει τα κύρια σημεία της μελέτης:
Την Ομάδα εργασίας αποτελούσαν:
1. Ηρώ Σπυροπούλου, Πολ. Μηχ/κος ΕΜΠ, MSc, Συντονίστρια μελέτης
2. Κυριάκος Σπυρόπουλος, Πολ. Μηχ/κος ΕΜΠ, MSc, Λιμενολόγος
3. Παναγιώτης Δρέττας, Πολ. Μηχ/κος ΕΜΠ, MSc, Λιμενολόγος,
4. Δημήτρης Αργυρόπουλος, Πολ. Μηχ/κος ΑΠΘ, MSc, Περιβαλλοντολόγος
5. Κωνσταντίνος Λιόντος, Πολ. Μηχ/κός ΕΜΠ, Πολ. Μηχανικός
6. Γιάννης Σταθόπουλος, Πολ. Μηχ/κός ΕΜΠ, Πολ. Μηχανικός
7. Ευάγγελος Χατζηκυριάκος, Πολ. Μηχ/κος ΕΜΠ, Πολιτικός Μηχανικός
8. Γεράσιμος Γιαννάτος, Περιβαλλοντολόγος.
Η κατάσταση
Ο κεντρικός λιμένας της Πάρου κατατάσσεται στους Λιμένες Εθνικής Σημασίας σύμφωνα με την ΚΥΑ 8315.2/2007.
Επίσης, είναι ενταγμένος στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών και ανήκει στην κατηγορία Α (θαλάσσιοι λιμένες διεθνούς σημασίας). Λειτουργεί ως κεντρικός σταθμός διακίνησης επιβατών, οχημάτων και εμπορευμάτων για τα δύο νησιά Πάρου και Αντίπαρου, συνδέοντας τα με την ηπειρωτική Ελλάδα, τα λοιπά νησιά του Νοτίου Αιγαίου (Κυκλάδες, Δωδεκάνησα) και την Κρήτη. Εκτός των παραπάνω δραστηριοτήτων, ο κεντρικός λιμένας εξυπηρετεί ακόμη αλιευτικά και τουριστικά σκάφη, ημερόπλοια, σκάφη αναψυχής κ.α.
Η Πάρος έχει ακτοπλοϊκή σύνδεση με τα εξής λιμάνια: Πειραιάς, Ραφήνα, Θεσσαλονίκη, Αμοργός, Ανάφη, Αστυπάλαια, Δονούσα, Φολέγανδρος, Ικαρία, Ηράκλειο (Κρήτη), Ίος, Ηρακλειά και Κάλυμνος. Σκοπός του λιμένα είναι η βέλτιστη εξυπηρέτηση των επισκεπτών και των κατοίκων του νησιού τόσο στην παρούσα φάση όσο και με ορίζοντα που καθορίζεται από την αναμενόμενη μεγάλη αύξηση των αφίξεων. Σε αυτή την κατεύθυνση ο λιμένας, ως πύλη εισόδου στο νησί, καλείται να συλλειτουργήσει αρμονικά με την υφιστάμενη υποδομή, το θεσμικό, χωροταξικό και πολεοδομικό πλαίσιο.
Ακόμη, η ακτοπλοΐα αποτελεί τη σημαντικότερη διασύνδεση της Πάρου με την ηπειρωτική Ελλάδα και τις λοιπές γειτονικές Κυκλάδες και αποτελεί κομβική παράμετρο στον αναπτυξιακό σχεδιασμό του νησιού. Ο λιμένας χαρακτηρίζεται από υψηλότατη συχνότητα προσεγγίσεων, εξαιτίας της κεντρικής θέσης του νησιού στις Κυκλάδες, και γενικότερα στη θαλάσσια περιοχή Νοτίου Αιγαίου – Κρήτης.
Η σημερινή κατάσταση
Ο υφιστάμενος λιμένας αναπτύσσεται κατά μήκος της νοτιοδυτικής ακτογραμμής του Όρμου Παροικιάς, για περίπου 800μ. Η θέση του προστατεύεται ικανοποιητικά από τους κύριους κυματισμούς, λόγω μορφολογίας του Όρμου και προσανατολισμού του στομίου του, οπότε δεν υπάρχουν εξωτερικά έργα.
Οι λιμενικές εγκαταστάσεις αποτελούνται από δύο προβλήτες, το δυτικό και κεντρικό, το παραλιακό κρηπίδωμα του Αγίου Νικολάου, τον προβλήτα Βίντζι, τον προβλήτα Σιδερένια, το παραλιακό κρηπίδωμα και μικρό κάθετο προβλήτα μεταξύ Βίτζι και Σιδερένιας, το καρνάγιο, και το καταφύγιο μικρών σκαφών. Οι τουριστικές δραστηριότητες του λιμένος εξυπηρετούνται από τον κεντρικό προβλήτα.
Σύμφωνα με συλλεγόμενα στοιχεία από το Λιμεναρχείο Πάρου, η δυναμικότητά του εξυπηρετεί τέσσερα (4) Ε/Γ ή/και Ε/Γ-Ο/Γ πλοία της ακτοπλοΐας που προσδένουν/ πρυμνοδετούν στο δυτικό προβλήτα και στη δυτική και βόρεια πλευρά του κεντρικού προβλήτα ενώ όλη χερσαία ζώνη αναμονής είναι συνολικού μήκους 800 μ. περίπου.
Τα προβλήματα
Τα κυριότερα προβλήματα που εντοπίστηκαν από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης σημειώνονται κυρίως στη δυναμική του χερσαίου χώρου παράπλευρα του λιμένα. Πιο συγκεκριμένα, ο χερσαίος χώρος του λιμένα είναι ιδιαίτερα περιορισμένος για τον όγκο της ακτοπλοϊκής κίνησης (επιβάτες και οχήματα) που δέχεται, ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αιχμής (Ιούλιος και Αύγουστος), με αποτέλεσμα το επίπεδο εξυπηρέτησης να είναι χαμηλό.
Όσον αφορά στα οχήματα, η έλλειψη χερσαίου χώρου σε συνδυασμό με την κακή σύνδεση του έργου με το οδικό δίκτυο του νησιού προκαλεί συμφόρηση, με συνέπεια την εκδήλωση σημαντικών καθυστερήσεων κατά την αποβίβαση και επιβίβαση των οχημάτων, την υποβάθμιση της λειτουργίας του οδικού δικτύου του οικισμού και κατά περίπτωση την αδυναμία παροχής της ταξιδιωτικής υπηρεσίας. Η έλλειψη οργανωμένου χερσαίου χώρου ικανοποιητικής επιφάνειας, σε συνδυασμό με τον όγκο των οχημάτων, δυσχεραίνει και την εξυπηρέτηση των επιβατών κατά την αποβίβαση και την επιβίβαση τους στα πλοία.
Το πρόβλημα αυτό αναμένεται να ενταθεί κατά τα επόμενα έτη, στα οποία, με βάση τις σχετικές προβλέψεις αναμένεται αύξηση των ροών της ακτοπλοΐας, όπως φαίνεται από τα συνοπτικά αποτελέσματα.
– 2020: ετήσιες επιβιβάσεις και αποβιβάσεις 1.140.342 και 122.393 οχήματα
– 2023: ετήσιες επιβιβάσεις και αποβιβάσεις 1.1237.810 και 131.173 οχήματα
– 2025: ετήσιες επιβιβάσεις και αποβιβάσεις 1.309.856 και 142.211 οχήματα
– 2030: ετήσιες επιβιβάσεις και αποβιβάσεις 1.534.082 και 168.766 οχήματα
– 2035: ετήσιες επιβιβάσεις και αποβιβάσεις 1.723.598 και 187.002 οχήματα
– 2040: ετήσιες επιβιβάσεις και αποβιβάσεις 1.974.607 και 211.430 οχήματα.
Το πρόβλημα εξυπηρέτησης των οχημάτων εντείνεται από το γεγονός ότι ο χερσαίος χώρος ουσιαστικά εφάπτεται του οικισμού της Παροικιάς, ο οποίος είναι ήδη πυκνοδομημένος και διαμορφωμένος στο παραλιακό μέτωπο.
Τα εξυπηρετούμενα οχήματα οδηγούνται στο περιορισμένο οδικό δίκτυο του συνεκτικού οικιστικού ιστού, χωρίς εναλλακτικές διαδρομές, με αποτέλεσμα κατά τους θερινούς μήνες να παρατηρείται κορεσμός του δικτύου, ειδικά τις ώρες κατά τις οποίες καταπλέουν/αποπλέουν συγχρόνως δύο πλοία (ή και περισσότερα). Συμπερασματικά, και επειδή το λιμάνι παρουσιάζει ήδη τάσεις κορεσμού και δυσλειτουργίας, καθίστανται απαραίτητες σημαντικές οργανωτικές και αναπτυξιακές επεμβάσεις, ώστε να βελτιωθεί το επίπεδο εξυπηρέτησης των χρηστών του δεδομένης και της προβλεπόμενης αύξησης του όγκου των λιμενικών δραστηριοτήτων.
Ωστόσο, οι δυνατότητες ανάπτυξης της υποδομής στον διατιθέμενο χερσαίο χώρο είναι ελάχιστες διότι υπάρχουν σοβαρά πολεοδομικά και χωροταξικά ζητήματα καθώς και ζητήματα εναρμόνισης ενός νέου, μεγαλύτερου λιμανιού με τη μορφή και την αρχιτεκτονική του οικισμού της Παροικιάς. Από την άλλη μεριά, είναι περιορισμένη και η δυνατότητα ανάπτυξης της υποδομής στο θαλάσσιο χώρο, κυρίως λόγω της ύπαρξης ενάλιων αρχαιοτήτων σε επαφή με τα υφιστάμενα έργα και των αναμενόμενων περιβαλλοντικών επιπτώσεων που καθιστούν απαγορευτική την εκτεταμένη επέκταση των έργων.
Οι παραπάνω περιορισμοί οδηγούν στο συμπέρασμα, πως το επίπεδο εξυπηρέτησης του λιμανιού προς τους χρήστες του, αλλά και η συνύπαρξη με τον οικισμό της Παροικιάς, μπορούν να βελτιωθούν, μόνο αν μέρος των λιμενικών δραστηριοτήτων μεταφερθεί σε άλλες κατάλληλες θέσεις στο νησί.
Πρόθεση της μελέτης είναι η εύρεση της καταλληλότερης νέας θέσης μεταφοράς των επιβατικών λειτουργιών του λιμένα Πάρου ώστε να εξυπηρετούνται τόσο η τωρινές όσο και οι μελλοντικές ανάγκες του.
Υποψήφιες νέες θέσεις
Η ομάδα μελέτης σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές εξέτασε προσεκτικά τη γεωμορφολογία του νησιού και επέλεξε αρχικά 8 υποψήφιες θέσεων φιλοξενίας του νέου λιμένα Πάρου. Αυτές είναι οι:
• Κορακιες (Θέση 1)
• Παροικιά – Κρωτήρι (Θέση 2)
• Χοχλακάς (Θέση 3)
• Καμάρες (Θέση 4)
• ΑΣΠ Πάρου (ΔΕΔΔΗΕ) (Θέση 5)
• Παλιό Καρνάγιο (Θέση 6)
• Φιλίζι (Θέση 7)
• Πούντα (Θέση 8)
Η ομάδα μελέτης στη συνέχεια επισκέφτηκε και τις 8 υποψήφιες θέσεις και κατέγραψε την υφιστάμενη κατάσταση ως προς την μορφολογία του όρμου, την προσβασιμότητα, την έκθεση στον καιρό (Βόρειας διευθύνσεως άνεμοι) και τις περιβαλλοντικές συνθήκες.
Τα συμπεράσματα της καταγραφής
Κορακιές
Ο όρμος Κορακιές βρίσκεται 4 χλμ νοτιοδυτικά της Παροικιάς. Δεδομένου ότι μόνο τα τελευταία 300μ της οδικής πρόσβασης βρίσκονται εκτός επαρχιακού δρόμου, η πρόσβαση μέσω του οδικού δικτύου κρίνεται ικανοποιητική.
Σε κάθε περίπτωση θα χρειαστούν έργα ανακατασκευής και διαπλάτυνσης στο κομμάτι των τοπικών οδών ενώ δεν θα χρειαστούν μεγάλα έργα οδοποιίας, ούτε θα αποψιλωθούν σημαντικά είδη χλωρίδας, παρά μόνο κάποια διάσπαρτα είδη βλάστησης.
H θέση του κόλπου δεν ευνοεί μεν την αποσυμφόρηση της Παροικιάς που δημιουργείται λόγω της έντονης κίνησης προς τη Νάουσα, εφόσον ο επαρχιακός δρόμος διατρέχει την πόλη, όμως ανακουφίζει το φόρτο ροής προς το νότιο τμήμα του νησιού, το λιμάνι της Πούντας και το αεροδρόμιο. Στην περιοχή εντοπίζεται μικρού εύρους κόλπος με άνοιγμα στην είσοδο περί τα 185 μ, πλάτος περί τα 130 μ. και βάθη 4-7μ.
Από περιβαλλοντικής απόψεως στη θέση αυτή, εντοπίζονται σημαντικές εκτάσεις Ποσειδωνίας, ενώ υπάγεται και σε ΖΕΠ θαλάσσιας NATURA 2000. Λόγω βαθών κοντά στην ακτή δεν προβλέπεται να προκύψει μεγάλος όγκος βυθοκορήσεων. Η εν λόγω ακτή, δεν υπάγεται στις ακτές κολύμβησης του ΥΠΕΝ και δεν είναι δημοφιλής
προορισμός στους ντόπιους ή τους επισκέπτες για κολύμβηση. Η απόσταση από τον Πειραιά μετράται σε 88 ναυτικά μίλια, μικρότερη από αυτή της Παροικιάς, εξασφαλίζοντας έτσι τη διατήρηση της Πάρου ως πρώτο προορισμό για τα επιβατηγά πλοία.
Κρωτήρι
Ο όρμος Κρωτήρι βρίσκεται έναντι του υφιστάμενου λιμένα Παροικιάς, περί τα 3.5 χλμ βόρεια. ‘Έχει απόσταση περί τα 2.7 χλμ από τον επαρχιακό δρόμο Παροικιάς – Νάουσας μέσω τοπικών οδών. Το οδικό αυτό δίκτυο χρήζει μεν διαπλάτυνσης, όμως τα περιβάλλοντα οικόπεδα ανήκουν στην ιδιοκτησία του δημοσίου και έτσι μπορούν εύκολα να αξιοποιηθούν.
Επομένως, η σύνδεση με τον κεντρικό οδικό άξονα κρίνεται εύκολα εφικτή και θα αποσυμφορηθεί εν μέρει ο κεντρικός άξονας του οικισμού της Παροικιάς, αλλά η πρόσβαση προς τη Νάουσα θα πραγματοποιείται και πάλι μέσω του οικισμού μέχρι το τμήμα που συνδέεται με την Ε.Ο. Παροικιάς – Νάουσας.
Η εν λόγω περιοχή αποτελεί τη νότια απόληξη μικρής χερσονήσου στο εσωτερικό του όρμου Παροικιάς, εξού και το τοπωνύμιο «ακρωτήρι Κριός» και είναι πλήρως προστατευμένη από τους καιρούς όλων των διευθύνσεων πλην δυτικών. Ο προσανατολισμό στομίου προστατεύει φυσικά από τους κύριους κυματισμούς και ως εκ τούτου τα εξωτερικά λιμενικά έργα δεν κρίνονται απαραίτητα και δεν προβλέπονται. Η κλιμάκωση βαθών στον ευρύτερο νότιο τομέα του ακρωτηρίου είναι ομαλή με την ισοβαθή των 10μ να εντοπίζεται σε απόσταση περί τα 200-300μ από το ακρωτήρι. Ως εκ τούτου θα απαιτηθούν εκβαθύνσεις όπως και πιθανά έργα συγκράτησης του ιζήματος για την εξασφάλιση των απαιτούμενων βαθών εξυπηρέτησης των πλοίων.
Στον αντίποδα η θέση αυτή γειτνιάζει με στοιχεία του Πολιτιστικού περιβάλλοντος της Πάρου (θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος) ενώ στον όρμο της Παροικιάς καταγράφεται μεγάλη έκταση Ποσειδωνίας στο ΓΠΣ της Πάρου. Τέλος προβλέπεται αρκετά μεγάλος όγκος βυθοκορημάτων που θα προκύψουν λόγω του χαμηλού βάθους του όρμου. Αξίζει να σημειωθεί πως λόγω υποθαλάσσιου αρχαιολογικού χώρου στην είσοδο του κόλπου καθίσταται δύσκολη η επέκταση του λιμένα κατά αυτή τη διεύθυνση και συνίσταται περεταίρω διερεύνηση ως προς το διαθέσιμο χώρο κατασκευής.
Χοχλακάς
Ο όρμος Χοχλακάς βρίσκεται 5.8 χλμ βορειοανατολικά της Παροικιάς με μεγάλο κομμάτι της σύνδεσης να πραγματοποιείται μέσω ενός απότομου χωματόδρομου καθιστώντας την προσβασιμότητα δύσκολη. Ταυτόχρονα, το ανάγλυφο παρουσιάζει απότομη έξαρση από την ακτή και η υπαγωγή της θέσης στην ΠΕΠ-7 του ΓΠΣ, καθιστά απαγορευτική την κατασκευή νέων δρόμων ακόμη και τη διάνοιξη των υφιστάμενων.
Στην περιοχή εντοπίζεται κόλπος με άνοιγμα στην είσοδο περί τα 600μ, μέσο πλάτος περί τα 200μ και βάθη μικρότερα από 20μ. Διαθέτει περιορισμένο χερσαίο χώρο, γεγονός που καθιστά σχεδόν βέβαιη την ανάγκη έργων επίχωσης του κόλπου για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για την υποστήριξη του λιμένα. Η
βυθομετρία προς τα ΒΔ εξελίσσεται σχετικά απότομα, έτσι ώστε η ισοβαθής των 20μ εντοπίζονται σε απόσταση περί τα 300μ από την είσοδο του κόλπου και η ισοβαθής των 50μ σε απόσταση περί τα 500μ. Ως εκ τούτου η πρόβλεψη εξωτερικών λιμενικών έργων είναι εφικτή επισημαίνεται όμως το μεγάλο κόστος υλοποίησης των έργων.
Καμάρες
Ο κόλπος Καμάρες βρίσκεται 10 χλμ βόρεια της Παροικιάς ενώ στα τελευταία 2χλμ δεν υπάρχει οδικό δίκτυο. Συνεπώς, θα χρειαστεί εκ νέου χάραξη και διάνοιξη δρόμων σύνδεσης με τον επαρχιακό δρόμο. Λόγω έλλειψης προσβασιμότητας δεν κατέστει δυνατόν στην ομάδα έργου να επισκεφτεί το ακριβές προτεινόμενο σημείο.
Στην περιοχή εντοπίζεται κόλπος με άνοιγμα στην είσοδο περί τα 400μ, πλάτος περί τα 180μ και βάθη κάτω από 10μ. Διαθέτει περιορισμένο χερσαίο χώρο πράγμα που καθιστά σχεδόν βέβαιη την ανάγκη έργων επίχωσης του κόλπου για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για την υποστήριξη του λιμένα. Η βυθομετρία προς τα ΒΔ εξελίσσεται σχετικά ομαλά στην περιοχή κοντά στην είσοδο του κόλπου. Από τα διαθέσιμα βυθομετρικά στοιχεία, η ισοβαθής των 10μ εντοπίζεται σε απόσταση περί τα 500μ από την είσοδο του κόλπου. Στη συνέχεια τα βάθη αυξάνουν απότομα έτσι ώστε η επόμενη ισοβαθής των 20μ να βρίσκεται σε απόσταση περί των 100μ από την ισοβαθή των 10μ και η ισοβαθής των 50μ σε απόσταση 100μ από την ισοβαθή των 20μ. Ως εκ τούτου η κατασκευή λιμενικών έργων είναι εφικτή χωρίς υπερβολικό κόστος είναι πιθανό όμως να απαιτούνται εκβαθύνσεις για την ασφαλή προσέγγιση και ελιγμό των πλοίων.
Η θέση παρουσιάζει το θετικό στοιχείο της καλής χωροθέτησης, καθώς βρίσκεται στο ενδιάμεσο των οικισμών Νάουσας και Παροικιάς, ωστόσο υπάγεται στην ΠΕΠ-9 «Αρχαιολογικοί Χώροι» και έτσι η εγκατάσταση του λιμένα μπορεί είτε να επηρεάσει αρνητικά το πολιτιστικό περιβάλλον είτε να αναδείξει νέες θέσεις αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, κωλύοντας έτσι την έκδοση των σχετικών αδειών.
ΑΣΠ Πάρου
Ο όρμος ΑΣΠ Πάρου (ΔΕΔΔΗΕ) βρίσκεται 12.1 χλμ βορειοανατολικά της Παροικιάς. Το οδικό δίκτυο χρήζει αναδόμησης και διαπλάτυνσης, ενώ εκατέρωθεν βρίσκονται διαθέσιμα ανοικοδόμητα οικόπεδα προς απαλλοτρίωση. Εντός του κόλπου ενδιαφέροντος βρίσκεται εν εφεδρεία υποσταθμός υποστήριξης ηλεκτροδότησης της Πάρου. Η θέση έχει έντονο ενδιαφέρον κυρίως λόγω της βιομηχανικής χρήσης της περιοχής με το σταθμό της ΔΕΗ, που συνεπάγεται ελάχιστη κοινωνική όχληση, της ήδη υπάρχουσας (και εύκολης) οδικής πρόσβασης και του διαθέσιμου περιβάλλοντα χώρου για την επιβίβαση-αποβίβαση των οχημάτων. Αρνητικό της τοποθεσίας (όπως και όλων των θέσεων που χωροθετούνται στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού) είναι πως θα αποσυμφοριθεί μεν ο οικισμός της Παροικιάς, η κίνηση όμως θα μεταφερθεί στη Νάουσα.
Στην περιοχή εντοπίζεται κόλπος με άνοιγμα στην είσοδο περί τα 250 μ, πλάτος περί τα 200 μ και βάθη μικρότερα των 5μ. Οι οριζοντιογραφικές διαστάσεις του κόλπου και η ύπαρξη μικρών βαθών δεν ευνοούν τη χρήση ως λιμενολεκάνη υποδοχής πλοίων και για το λόγο αυτό η πρώτη προσέγγιση είναι η επίχωση του κόλπου για τη δημιουργία των απαραίτητων χερσαίων χώρων για την υποστήριξη του λιμένα.
Η τοποθεσία, υπάγεται στη ΖΕΠ θαλάσσιας NATURA 2000, ωστόσο δεν υπάρχουν καταγεγραμμένες εκτάσεις Ποσειδωνίας στο παράκτιο μέτωπο σύμφωνα με το ΓΠΣ και τη βιβλιογραφία.
Παλιό Καρνάγιο
Ο όρμος Παλιό Καρνάγιο βρίσκεται 16.4 χλμ βορειοανατολικά της Παροικιάς με τα τελευταία 7 χλμ να βρίσκονται εκτός επαρχιακής οδού, σε τοπικό οδικό δίκτυο.
Το δίκτυο αυτό είναι στενό χωρίς δυνατότητα διαπλάτυνσης λόγω έντονης ανοικοδόμησης ενώ αξίζει να σημειωθεί πως η θέση του στο βορειότερο άκρο του
νησιού δεν ευνοεί τη διασύνδεση με το νότιο τμήμα του νησιού καθώς και με το λιμάνι της Πούντας, και το αεροδρόμιο.
Από περιβαλλοντικής απόψεως πρόκειται για μια θέση που παρουσιάζει δυσκολίες στη χωροθέτηση λιμένα λόγω της υπαγωγής της χερσαίας έκτασης στην ΠΕΠ 1 του ΓΠΣ «Δίκτυο Natura 2000». Επιπλέον, η έντονη τουριστική δραστηριότητα και η ύπαρξη ακτών κολύμβησης σε πολύ κοντινές αποστάσεις θα θίξουν το ανθρωπογενές περιβάλλον και πιθανότατα θα δημιουργήσουν κοινωνικές αντιδράσεις.
Φιλίζι
Ο όρμος Φιλίζι βρίσκεται 15 χλμ βορειοανατολικά της Παροικιάς με τα τελευταία 3.5 χλμ να βρίσκονται εκτός επαρχιακής οδού, σε στενό οδικό δίκτυο. Το οδικό δίκτυο είναι στενό χωρίς δυνατότητα διαπλάτυνσης λόγω έντονης ανοικοδόμησης υπάρχει όμως δυνατότητα μονοδρόμησης της πρόσβασης από τις δύο εισόδους του όρμου.
Η υποψήφια θέση περιβαλλοντικά εμπίπτει σε θαλάσσια ΖΕΠ του δικτύου NATURA 2000, όπως και το ομώνυμο νησί Φιλίζι σε κοντινή απόσταση στο οποίο διαβιώνει μεγάλος αριθμός πτηνών. Τη χωροθέτηση λιμανιού στο Φιλίζι δυσκολεύει η θεσμοθέτηση του όμορου νησιού ως ζώνη αρχαιολογικού χώρου και η γειτνίασή του με σημαντικές κολυμβητικές ακτές της Πάρου που αξιοποιούνται και για τουριστική αναψυχή.
Η απόσταση από τον Πειραιά μετράται σε 99.5 ναυτικά μίλια, μεγαλύτερη από αυτή της Παροικιάς. Εκτιμάται ότι ο συνολικός χρόνος πλεύσης μέχρι το νέο λιμάνι θα υπολείπεται κατάτι (αν όχι μεγαλύτερος λόγω ελιγμών) από τον αντίστοιχο χρόνο προσέγγισης στο λιμάνι της Νάξου. Ως εκ τούτου η ομάδα μελέτης διατηρεί επιφυλάξεις κατά πόσο αυτή η λύση εξασφαλίζει τη διατήρηση της θέσης της Πάρου
ως πρώτο λιμάνι προσέγγισης από τον Πειραιά.
Πούντα
Ο όρμος Πούντα βρίσκεται 7.5 χλμ νότια της Παροικιάς. Το υφιστάμενο οδικό δίκτυο κρίνεται επαρκές και ως εκ τούτου δε χρειάζονται επιπρόσθετα έργα αναβάθμισης του.
Η περιοχή ενδιαφέροντος αφορά την παράκτια περιοχή απέναντι και ανατολικά της νήσου Αντιπάρου. Η προσέγγιση από βορρά των εξυπηρετούμενων πλοίων μέσω του δίαυλου Πάρου – Αντιπάρου κρίνεται ανέφικτη χωρίς την πρόβλεψη εκβαθύνσεων σημαντικής έκτασης και όγκου λόγω των ιδιαίτερα μικρών βαθών (<10μ) σε όλο το πλάτος του διαύλου. Ακόμα και αν εξασφαλιστεί η προσέγγιση των πλοίων μέχρι τη θέση του νέου λιμένα, το πλάτος του διαύλου μεταξύ της νησίδας Ρευματονήσι και των ακτών της Πάρου δεν επαρκεί για τον ασφαλή ελιγμό των πλοίων που θα προσεγγίζουν.
Συμπέρασμα
Με βάση την ανάλυση η ομάδα μελέτης κατέληξε ότι η συναξιολογηση των κριτηρίων ευνοεί τη θέση Κορακιές, καθώς συγκεντρώνει την υψηλότερη συγκεντρωτική βαθμολογία.
Η θέση αυτή κατετάγη πρώτη στα κριτήρια λιμενικής και χερσαίας υποδομής καθώς και στο κριτήριο των κυκλοφοριακών επιπτώσεων από την λειτουργία του νέου λιμένα και στα θέματα αρχαιολογίας
Τα βασικά πλεονεκτήματα της θέσης επιγραμματικά αναφέρονται ως εξής:
– καλή χωροθέτηση καθώς βρίσκεται κοντά στο νέο αερολιμένα Πάρου, την Πούντα και στο νότιοτμήμα του νησιού
– η απόσταση από τον Πειραιά εξασφαλίζει τη διατήρηση της Πάρου ως πρώτο προορισμό για τα επιβατηγά πλοία
– βάθη κατάλληλα για την κατασκευή εξωτερικών λιμενικών έργων
Τέλος, η προτεινόμενη θέση θα εκτεθεί στην κρίση της Δημόσιας Διαβούλευσης πριν οριστικοποιηθεί. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η επόμενη φάση σύνταξης του Γενικού Προγραμματικού Σχεδίου του Νέου Λιμένα (Master Plan).
