Το υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε στις 21 Ιουλίου, δύο θαλάσσια πάρκα. Ένα στο Αιγαίο και ένα στο Ιόνιο Πέλαγος.
Το δίκτυο των νησιών που συμπεριλαμβάνονται στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Νοτίου Αιγαίου 1 – Νότιες Κυκλάδες, έχει ορισμένα διακριτά χαρακτηριστικά τα οποία το καθιστούν μοναδικό σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και καθιστούν επιβεβλημένη την προστασία του ως φυσικό και πολιτιστικό απόθεμα παγκόσμιας σημασίας.
Η επιστημονικά τεκμηριωμένη αξία των νησιών του Νοτίου Αιγαίου, έχει οδηγήσει στην ένταξή μεγάλου αριθμού αυτών στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 από το 1996. Οι περιοχές αυτές αποτελούν εξαιρετική συμβολή της χώρας μας στο σημαντικότατο αυτό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών, το μεγαλύτερο παγκοσμίως.
Οι πλούσιοι υποβρύχιοι οικότοποί του, συμπεριλαμβανομένων των λιβαδιών ποσειδωνίας, των κοραλλιογενών υφάλων και των οικοσυστημάτων βαθέων υδάτων, χρησιμεύουν ως κύριοι τόποι αναπαραγωγής θαλάσσιων θηλαστικών, όπως η μεσογειακή φώκια, και διάφορα είδη κητωδών, καθώς και ψαριών και ασπόνδυλων. Τα λιβάδια Ποσειδωνίας, παρέχουν εξαιρετικά σημαντικές οικοσυστημικές υπηρεσίες, όπως η δέσμευση άνθρακα, λειτουργώντας ως αποθήκες άνθρακα. Με την προστασία αυτών των οικοσυστημάτων, τα θαλάσσια πάρκα ενισχύουν τη λεγόμενη «μπλε απορρόφηση άνθρακα».
Τα μοναδικά ωκεανογραφικά χαρακτηριστικά του Νοτίου Αιγαίου, όπως η πολύπλοκη ακτογραμμή και βαθυμετρία του, οι θερμοκρασιακές διαβαθμίσεις του, τα σύνθετα μοτίβα κυκλοφορίας νερού, η υψηλή αλατότητα των υδάτων του και οι αναβλύσεις πλούσιων σε θρεπτικά υδάτινων ζωνών ενισχύουν περαιτέρω την οικολογική του σημασία. Επιπλέον, το εκτεταμένο δίκτυο νησιών και παράκτιων ζωνών παρέχει ζωτικής σημασίας μεταναστευτικές διαδρομές για πολλά θαλάσσια είδη.
Τι πρέπει να γνωρίζεις
– Στα δύο νέα εθνικά θαλάσσια πάρκα απαγορεύεται παντού η αλιεία με μηχανότρατα ή βιντζότρατα.
– Δραστηριότητες όπως η κτηνοτροφία, η μελισσοκομία και η μικρή παράκτια αλιεία, που ασκούνται για χιλιάδες χρόνια στην περιοχή και έχουν συν διαμορφώσει τις αξίες του φυσικού της αποθέματος, διατηρούνται και όπου είναι δυνατό ενισχύονται ώστε να παραμείνουν ενεργές. Ξερολιθιές, αναβαθμίδες, στέρνες και άλλα στοιχεία του τοπικού πολιτιστικού αποθέματος συντηρούνται και αναδεικνύονται στο πλαίσιο των δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων.
– Τα θαλάσσια πάρκα, τα οποία είναι δίκτυα διασυνδεδεμένων προστατευόμενων περιοχών, προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις μεμονωμένες προστατευόμενες περιοχές, κυρίως λόγω της ευρύτερης οικολογικής, διοικητικής και κοινωνικοοικονομικής προσέγγισης.
Η δημιουργία των πάρκων επιτρέπει την πιο ολοκληρωμένη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών. Τα πάρκα μπορούν να προστατεύσουν καλύτερα τα είδη, τους οικοτόπους και τα οικοσυστήματα, να βελτιώσουν τη διαχείριση της αλιείας, να υποστηρίξουν τις τοπικές κοινότητες και να διευκολύνουν την επιστημονική έρευνα εξασφαλίζοντας προνομιακή πρόσβαση σε χρηματοδότηση και διεθνείς συνεργασίες. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι προστατευόμενες περιοχές να συμβάλλουν στην υγεία των γύρω οικοσυστημάτων.
Τα πάρκα λειτουργούν ως περιοχές αναπαραγωγής και νηπιακά πεδία «nurseries», με αποτέλεσμα την αύξηση της βιομάζας των ιχθυαποθεμάτων που «εξαπλώνονται» σε γειτονικές περιοχές. Τα θαλάσσια πάρκα μπορούν να βοηθήσουν στην αναπλήρωση των ιχθυαποθεμάτων στις γύρω περιοχές μέσω του φαινομένου της διάχυσης,
Τη λειτουργία των δυο θαλάσσιων πάρκων θα αναλάβει ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) σε συνεργασία με το Λιμενικό, περιβαλλοντικές οργανώσεις και τοπικούς φορείς.
Τέλος, στο Αιγαίο υπάρχει η Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικού Αιγαίου με έδρα στην Ερμούπολη και παράρτημα στη Νάξο, ενώ θα δημιουργηθεί ένα επιπλέον Παράρτημα και θα ενισχυθεί οικονομικά με περισσότερα από 20 εκ. από διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία.
