Στο πλαίσιο της δέσμευσής του για ποιοτική δημοσιογραφία, το ParosVoice.com πραγματοποίησε τηλεφωνική συνέντευξη με τον Αλέξανδρο-Μάριο Κωνστάντε, αναλυτή της δημόσιας ευρωπαϊκής πολιτικής με βάση τις Βρυξέλλες.
Η σημασία της Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης σε τοπικό επίπεδο
Από την πρώτη στιγμή, ο κ. Κωνστάντες τόνισε την ανάγκη για μια αμερόληπτη και επιστημονική προσέγγιση.
«Θα αναλύουμε την ευρωπαϊκή δημόσια πολιτική. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει κάποιο χρώμα, αλλά είναι απλά η επιστήμη της δημόσιας πολιτικής: μια εξίσωση εισροών, σχεδιασμού, διαδικασίας και εκροών για την παροχή δημόσιων αγαθών», δήλωσε χαρακτηριστικά. Αυτά τα «δημόσια αγαθά» μπορεί να είναι οι υποδομές, οι ακτοπλοϊκές γραμμές, ή οι χρηματοδοτήσεις από τις οποίες ωφελείται άμεσα μια νησιωτική κοινότητα όπως η Πάρος.
Η συζήτηση ξεκίνησε με μια ανασκόπηση των σημαντικών γεγονότων. Ο κ. Κωνστάντες ανέφερε την επαναλειτουργία των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών στη Βουδαπέστη, σημειώνοντας την «τραγική ειρωνεία» που εμπεριέχει αυτή η τοποθεσία. «Στη Βουδαπέστη το 1944, η Ουκρανία υπέγραψε την εγκατάλειψη, ουσιαστικά, των πυρηνικών της όπλων, το οποίο ήταν μια από τις δικλείδες ασφαλείας που μας έχουν οδηγήσει ως σήμερα εδώ που βρισκόμαστε, μετά από δυόμισι χρόνια πολέμου».
Ταυτόχρονα, επεσήμανε το δράμα που ξετυλίγεται στη Γαλλία, περιγράφοντας ένα πολιτικό σύστημα που, κατά την άποψη πολλών Γάλλων, «είναι σχεδιασμένο να μην είναι διακυβερνήσιμο».
Από την ΕΟΚ στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Ο κ. Κωνστάντες ξεκίνησε από τις ρίζες της Ένωσης το 1951, με τη Συνθήκη του Παρισιού και τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ). «Η λογική ήταν ότι θα μοιραζόμασταν τους πόρους του άνθρακα και του χάλυβα… ώστε να μην έχει, ας πούμε, η Γερμανία τη δυνατότητα να ξαναχτίσει την πολεμική της μηχανή», εξήγησε, αναφέροντας τις χώρες-ιδρύτριες: Γαλλία, Δυτική Γερμανία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία και Λουξεμβούργο (Μπενελούξ).
Ένα κρίσιμο σημείο καμπής ήταν η «Κρίση της Άδειας Καρέκλας» του 1965, που προκλήθηκε από τον Γάλλο Πρόεδρο Σαρλ ντε Γκωλ. «Ο ντε Γκωλ βγήκε μπροστά… και έβαλε ένα βέτο ότι αυτό το πράγμα δεν μπορεί να αποφασίζεται διακυβερνητικά, πρέπει να παραμείνει στην εθνική εμβέλεια», ανέφερε ο κ. Κωνστάντες.
Η κρίση αυτή οδήγησε στη Συμφωνία του Λουξεμβούργου (1966), που επέτρεψε στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν βέτο σε ζητήματα ζωτικής εθνικής σημασίας, ενισχύοντας το διακυβερνητικό στοιχείο έναντι του υπερεθνικού.
Η συζήτηση έφτασε στο απόγειο της με την εξήγηση των Συνθηκών του Μάαστριχτ (1992-1993) και της Λισαβόνας (2007-2008). Η Συνθήκη του Μάαστριχτ, όπως ανέφερε, «ονομάζει τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες ως Ένωση», δημιουργώντας νομικά την Ευρωπαϊκή Ένωση όπως την ξέρουμε σήμερα και θεσμοθετώντας το ευρώ. Η Συνθήκη της Λισαβόνας, από την άλλη, βελτίωσε τη λειτουργία της ΕΕ, ενισχύοντας το ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και δημιουργώντας το αξίωμα του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ο κ. Κωνστάντες αποτύπωσε τον τριγωνισμό που αποτελεί τον κινητήρα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Κομισιόν: Περιέγραψε την Επιτροπή ως το «υπερεθνικό» όργανο που προτείνει νέους νόμους και είναι «ο φύλακας των συνθηκών». Αποτελείται από 27 Επιτρόπους (έναν από κάθε κράτος μέλος), συμπεριλαμβανομένης της Προέδρου Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Τόνισε πώς τα «χαρτοφυλάκια» των Επιτρόπων κατανέμονται στρατηγικά, αναφέροντας ως παράδειγμα ότι οι Τσέχοι έχουν την κλιματική αλλαγή, οι Γάλλοι τον ανταγωνισμό, ενώ για την Ελλάδα, το χαρτοφυλάκιο των Υποδομών, Μεταφορών και Βιώσιμου Τουρισμού (υπό τον Επίτροπο Άδωνι Γεωργιάδη) έχει άμεση σημασία για νησιωτικές κοινότητες όπως η Πάρος.
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Είναι το όργανο που εκπροσωπεί άμεσα τους Ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι εκλέγουν τους 720 Ευρωβουλευτές τους. Μαζί με το Συμβούλιο της ΕΕ, ψηφίζει τη νομοθεσία που προτείνει η Επιτροπή.
Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Συμβούλιο των Υπουργών): Εδώ, ο κ. Κωνστάντες έκανε μια κρίσιμη διάκριση. Αυτό το όργανο, όπου συμμετέχουν οι σχετικοί υπουργοί των κρατών μελών (π.χ. υπουργοί Οικονομικών, Υγείας), είναι διαφορετικό από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (Σύνοδος Κορυφής). Το Συμβούλιο της ΕΕ αντιπροσωπεύει τις εθνικές κυβερνήσεις (διακυβερνητικό στοιχείο) και, μαζί με το Κοινοβούλιο, συγκατατίθεται για την έγκριση νόμων.
Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (Σύνοδος Κορυφής): Αυτό είναι το όργανο που «δεν παράγει αποτελέσματα νομικής υψηλής, γιατί είμαστε Ένωση Δικαίου», ανέφερε. Σε αυτό συμμετέχουν οι ηγέτες των 27 κρατών μελών .
Πώς γεννιέται ένας Ευρωπαϊκός Νόμος
Η διαδικασία ξεκινά με μια πρόταση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία βασίζεται σε αναγνωρισμένες ανάγκες. Αυτή η πρόταση στη συνέχεια υποβάλλεται σε συζήτηση και τροποποίηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ.
Η Φωνή της Πάρου στις Βρυξέλλες
Στο κλείσιμο της συζήτησης, ο κ. Κωνστάντες, που δήλωσε περήφανος για τις παριανές του ρίζες, τόνισε τη σημασία της ενεργού τοπικής εκπροσώπησης στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Αναφέρθηκε στην «Εβδομάδα των Περιφερειών» στις Βρυξέλλες, εκφράζοντας την ελπίδα ότι στο μέλλον η Πάρος θα έχει άμεση εκπροσώπηση.
«Ο πρόεδρος των Ευρωπαϊκών Νησιωτικών Επιμελητηρίων είναι από τις Κυκλάδες και αυτό είναι σημαντικό να το ξέρουμε», ανέφερε, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχουν ήδη μηχανισμοί για την προαγωγή των νησιωτικών αναγκών.
Ο κ. Νίκος Ραγκούσης-Λαουτάρης, τόνισε την πρόθεση για μελλοντικές συζητήσεις να εστιάζουν όχι μόνο στην ιστορία και τη θεωρία, αλλά και σε «πραγματικά δεδομένα» και «πιθανά προγράμματα που θα έχουν ενδιαφέρον για τους ακροατές», ώστε να αποκτήσουν απ τά οφέλη από την κατανόηση του ευρωπαϊκού πλαισίου.
Ακούστε τη συνέντευξη