Το ParosVoice.com φέρνει σε άμεση επαφή την Πάρο με τις Βρυξέλλες, μέσω της εκπομπής «Οι ειδήσεις… αλλιώς».
Σε τηλεφωνική σύνδεση, ο αναλυτής της δημόσιας ευρωπαϊκής πολιτικής, Αλέξανδρος-Μάριος Κωνστάντες, εμπλούτισε το ακροατήριο με ανάλυση για τα καίρια ζητήματα που καθορίζουν το παρόν και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα που αγγίζουν άμεσα τα νησιωτικά σύνολα, όπως η Πάρος.
Από τις Βρυξέλλες στον Αιγαιακό χώρο
Ο κ. Κωνστάντες, ξεκίνησε από διεθνή γεγονότα που ασκούν αντίκτυπο και στην Ευρώπη.
Αναφέρθηκε στη σημαντική συνάντηση μεταξύ των ηγετών των ΗΠΑ και της Κίνας, τονίζοντας ότι η συμφωνία για πάγωμα των δασμών, αν και φαίνεται απομακρυσμένη, έχει πραγματικές επιπτώσεις σε θέματα όπως οι «Κρίσιμες και Πολιτισμικές Γεωγραφικές Ενδείξεις» (ΓΕΕΣ), που αφορούν άμεσα ελληνικά προϊόντα.
Μεταβαίνοντας στα εσωτερικά της ΕΕ, ο κ. Κωνστάντες τόνισε τη συζήτηση γύρω από το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο.
Επίκαιρη ήταν η παρατήρησή του για τη θέση χωρών όπως η Ουγγαρία, οι οποίες, παρά τις εσωτερικές πολιτικές εντάσεις, επιδιώκουν ενεργά περισσότερους πόρους για περιφερειακή ανάπτυξη σε μια εποχή που η προτεραιότητα του μπλοκ φαίνεται να είναι η άμυνα. Αυτή η διχογνωμία ανάμεσα σε «άμυνα» και «ανάπτυξη» είναι θεμελιώδης και απηχεί την ευρύτερη συζήτηση για την ταυτότητα και τους στόχους της ΕΕ.
Το λιμάνι στις Κορακιές
Το κεντρικό σημείο της συζήτησης, και πιθανόν το πιο σχετικό για τους ακροατές της Πάρου, ήταν η ανάλυση του έργου του νέου λιμανιού στις Κορακιές,
Για να κατανοήσει κανείς πώς μπορεί η ΕΕ να εμπλακεί σε ένα έργο όπως το λιμάνι, ο κ. Κωνστάντες εξήγησε το τριμερές σύστημα αρμοδιοτήτων της Ένωσης:
Αποκλειστικές Αρμοδιότητες: Τομείς όπως το εμπόριο, όπου η ΕΕ μιλάει και δρα ως ενιαίο σύνολο για τα 27 κράτη μέλη.
Κοινές Αρμοδιότητες: Ο πιο σημαντικός τομέας για έργα υποδομών. Εδώ, ανάμεσα σε άλλα, περιλαμβάνονται οι μεταφορές, το περιβάλλον, η ενέργεια και η «συνοχή» – η πολιτική για τη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών διαφορών μεταξύ των περιοχών. Σε αυτούς τους τομείς, η ΕΕ και τα κράτη μέλη μπορούν να νομοθετούν, αλλά αν η ΕΕ το κάνει πρώτη, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να παρεκκλίνουν.
Υποστηρικτικές Αρμοδιότητες: Τομείς όπως ο τουρισμός, ο πολιτισμός και η υγεία, όπου ο ρόλος της ΕΕ είναι να συμπληρώνει και να υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες των κρατών μελών, χωρίς να έχει δικαίωμα νομοθετικής πρωτοβουλίας.
Ακόμη, ο αναλυτής υπέδειξε τρεις βασικές αρχές που διέπουν κάθε ευρωπαϊκή παρέμβαση:
Επικουρικότητα: Η ΕΕ δρα μόνο όταν οι στόχοι δεν μπορούν να επιτευχθούν αποτελεσματικά σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ δεν επεμβαίνει αυθαίρετα, αλλά μόνο όταν υπάρχει σαφής ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία.
Αναλογικότητα: Η παρέμβαση της ΕΕ δεν πρέπει να υπερβαίνει το απαραίτητο για την επίτευξη των στόχων της.
Συμπληρωματικότητα (ή Προσθετικότητα): Η χρηματοδότηση της ΕΕ δεν αντικαθιστά την εθνική χρηματοδότηση, αλλά την συμπληρώνει. Για κάθε ευρώ που δίνει η ΕΕ, πρέπει να υπάρχει και ένα εθνικό ευρώ. Αυτό εξηγεί γιατί ο Δήμος αναζητά ταυτόχρονα εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους.
Το Λιμάνι της Πάρου στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (TEN-T)
Ένα από τα πιο σημαντικά σημεία που ανέδειξε ο κ. Κωνστάντες ήταν η χαρακτηροποίηση του λιμανιού της Πάρου ως κόμβου «ύψιστης σημασίας» στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (TEN-T). Αυτό δεν είναι απλή τυπικότητα. Σημαίνει ότι η Ευρώπη αναγνωρίζει το λιμάνι ως κρίσιμο σύνδεσμο για τη συνδεσιμότητα, όχι μόνο εντός του Αιγαίου (συνδέοντας Πάρο, Νάξο, Ιο κ.ά.), αλλά και με μεγάλους λιμένες όπως ο Πειραιάς και η Θεσσαλονίκη. Αυτός ο χαρακτηρισμός θέτει το έργο σε μια πανευρωπαϊκή προοπτική, τοποθετώντας το στον χάρτη των στρατηγικών υποδομών της ηπείρου μέχρι το 2050.
Ο δρόμος της χρηματοδότησης
Η απάντηση του κ. Κωνστάντε για τον πιθανό χρονικό ορίζοντα των 30 ετών για την ολοκλήρωση του έργου ήταν διαφωτιστική.
Διευκρίνισε ότι η χρηματοδότηση ενός τόσο σημαντικού έργου προέρχεται από πολλές διαφορετικές «δεξαμενές», καθεμία με τα δικά της κριτήρια και διαδικασίες.
ΕΣΠΑ (Ευρωπαϊκό Στατιστικό Πρόγραμμα Περιφερειακής Ανάπτυξης): Το κλασικό εργαλείο για τη χρηματοδότηση έργων υπό την πολιτική συνοχής.
«Connecting Europe Facility» (CEF): Ο ειδικός μηχανισμός για τη χρηματοδότηση των στρατηγικών υποδομών του δικτύου TEN-T, με προϋπολογισμό δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ.
Σύμφωνη με την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον: Το έργο πρέπει να συμμορφώνεται με τη νομοθεσία για τη βιοποικιλότητα (π.χ. Natura 2000) και να προωθεί την ανθεκτικότητα.
Δάνεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB): Πιθανή πηγή δανεισμού με ευνοϊκούς όρους, αποφεύγοντας την απευθείας προσφυγή στην αγορά από τον δήμο.
Ακούστε όλη τη συζήτηση
