Η προβληματική κατάσταση στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων στο νησί μας έχει ήδη επιφέρει σημαντικές αρνητικές συνέπειες στην τουριστική εικόνα αλλά και σε όλους τους τομείς της καθημερινότητας στη ζωή στην Πάρο.
Γι’ αυτόν τον λόγο, η δημιουργία σύγχρονων και καλά οργανωμένων εγκαταστάσεων επεξεργασίας αποβλήτων, σαν έργο, κρίνεται άμεσης προτεραιότητας. ‘Όταν το 91% των αποβλήτων οδηγούνται στην υγειονομική ταφή, τότε, μπορούμε να καταλάβουμε την αναγκαιότητα αλλαγής νοοτροπίας στη διαχείριση των αποβλήτων.
Ο ΦοΔΣΑ σε συνεργασία με τους δήμους πρέπει να οργανώσουν την ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των κατοίκων προς αυτή την κατεύθυνση.
Υπογραμμίζουμε ακόμα, τη δήλωση του Γενικού Διευθυντή του ΦοΔΣΑ, Χρήστου Γαμβρούδη, στη συνέντευξή του στην εκπομπή, «Οι ειδήσεις… αλλιώς! Με τον Λαουτάρη», στο Parosvoice.com, ότι στη μονάδα που θα δημιουργηθεί στο νησί μας δεν υπάρχει σχεδιασμός για την καύση των απορριμμάτων.
Το έργο
Η Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ ενέκρινε την υλοποίηση Υποδομών Μεταφόρτωσης, και Επεξεργασίας (Ανακύκλωσης, Ανάκτησης) Αποβλήτων στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, συνολικού προϋπολογισμού 194.928.000 ευρώ.
Το έργο που θα δημοπρατηθεί από την Περιφέρεια, αποτελεί μια από τις «βαριές» υποδομές που περιλαμβάνονται στον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Νοτίου Αιγαίου, ολοκληρώνοντας το στρατηγικό περιβαλλοντικό σχέδιο, το οποίο διαμορφώνει ένα νέο τοπίο στα νησιά, στον νευραλγικό τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων.
Το έργο αφορά στη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, λειτουργία, τεχνική διαχείριση και συντήρηση των σχετικών υποδομών, για περίοδο έως και 27 ετών και στοχεύει στην πλήρη συμμόρφωση με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη διαχείριση στερεών αστικών αποβλήτων σε τέσσερα νησιά, Σύρο, Μύκονο, Πάρο και Τήνο.
Στην Πάρο
Στην Πάρο πρόκειται να γίνει μία ΜΑΑα δυναμικότητας 15.000 τν/έτος (σύμμικτα, ανακυκλώσιμα, οργανικά).
Στη ΜΑΑα (με ενσωματωμένη Μονάδα Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων- ΜΕΒΑ), θα γίνεται επεξεργασία τόσο των χωριστά συλλεγόμενων ανακυκλώσιμων υλικών όσο και των υπολειμματικών Αστικών Στερεών Αποβλήτων. Στη ΣΜΑ θα γίνεται μεταφόρτωση υπολειμματικών ΑΣΑ για την μεταφορά τους σε ΜΑΑα. Τα υπολείμματα επεξεργασίας των ΜΑΑα θα οδηγούνται σε νόμιμους χώρους διάθεσης.
Μια Μονάδα Ανάκτησης και Ανακύκλωσης Αποβλήτων (ΜΑΑα) είναι μια σύγχρονη εγκατάσταση επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, με βασικό στόχο την ανάκτηση υλικών που μπορούν να ανακυκλωθούν και τη μείωση του ποσοστού των αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή. Ο ρόλος της ΜΑΑα είναι κομβικός για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που θέτουν η εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, συμβάλλοντας στην αύξηση της ανακύκλωσης, στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και στην ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας. Ειδικά σε περιοχές όπως το Νότιο Αιγαίο, με έντονη γεωγραφική διασπορά και τουριστική πίεση, οι ΜΑΑα αποτελούν στρατηγικής σημασίας υποδομές για την τοπική και βιώσιμη διαχείριση αποβλήτων.
Σύμφωνα με την προτεινόμενη σύμπραξη, η υλοποίηση του έργου θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, στην αντιμετώπιση των σύνθετων προκλήσεων που σχετίζονται με τη διαχείριση αποβλήτων και την επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων τόσο για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, όσο και για την κοινωνία και γενικότερα στη συνολική ευημερία και βιωσιμότητα της περιοχής.
Σημειώνουμε ότι κατά την οικονομική αξιολόγηση της πρότασης, λήφθηκε υπόψη ότι η Αναθέτουσα Αρχή θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση της εκτέλεσης του Έργου, με την καταβολή ποσού που θα ανέρχεται έως το 80% της κατασκευαστικής αξίας, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), και το οποίο θα προέρχεται από ενωσιακή ή/και εθνική χρηματοδότηση.
Επιπλέον, στις δράσεις του ΦοΔΣΑ εντάσσεται και η προώθηση της οικιακής κομποστοποίησης, μέσω πιλοτικού προγράμματος που προβλέπει τη διανομή συνολικά 35.825 κομποστοποιητών.
Δηλώσεις – Εκτιμήσεις
Ο έπαρχος Πάρου – Αντιπάρου, Βαζαίος Πετρόπουλος, μιλώντας στο parosvoice.com, υποστήριξε για το έργο είπε ότι «είναι γεγονός ότι γίνεται μία εξέλιξη μεγάλης σημασίας για το νησί μας και ίσως γενικά για το Νότιο Αιγαίο», ενώ απέδωσε τα εύσημα στον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, Γιώργο Χατζημάρκο, και στον πρόεδρο του ΦοΔΣΑ, κ. Γαβρούδη.
Τονίζοντας το βάρος του έργου, το χαρακτήρισε ως «μία βαριά υποδομή» που θα φέρει το πέρας σε ένα επαναλαμβανόμενο και οδυνηρό θέμα συζήτησης για την Πάρο. Κάθε χρόνο ο κόσμος συζητάει για τα σκουπίδια τα οποία υπάρχουν στο νησί μας. Είναι λοιπόν μία μεγάλη ευκαιρία αυτή η κουβέντα να σταματήσει και να δείξει η Πάρος μία καινούργια εικόνα, η οποία δεν θα αργήσει και να έρθει, βέβαια», υποστήριξε.
Επίσης, ο δήμαρχος Πάρου, Κώστας Μπιζάς, ευχαρίστησε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για την εξέλιξη του προγραμματισμένου έργου και συμπλήρωσε: «Πρόκειται για μια επένδυση ουσίας για το νησί μας, που έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό υποδομών και να μας φέρει πιο κοντά στους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Ως Δήμαρχος Πάρου, εκφράζω τη βαθιά μου ευγνωμοσύνη σε όλους όσοι εργάστηκαν μεθοδικά και υπεύθυνα για να φτάσουμε στη σημερινή θετική εξέλιξη.
Η Πάρος σε λίγα χρόνια θα γυρίσει σελίδα στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων – και θα γίνει νησί πρότυπο για την προστασία του περιβάλλοντος».
Ο κ. Χρήστος Γαμβρούδης, Γενικός Διευθυντής του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) Ν. Αιγαίου, μιλώντας στο parosvoice/com υποστήριξε:
«Πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη μεγάλης σημασίας για τα νησιά μας. Το έργο, που θα υλοποιηθεί μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του ΦΟΔΣΑ, έχει διάρκεια ζωής 27 έτη. Από αυτά, τα πρώτα δύο χρόνια θα αφιερωθούν στην κατασκευαστική φάση, ενώ τα επόμενα 25 στη λειτουργία και συντήρηση των εγκαταστάσεων».
Ο κ. Γαμβρούδης εξήγησε λεπτομερώς τη λειτουργία των ΜΑΑ, περιγράφοντας τες ως «εργοστάσια» που θα δέχονται τόσο το μπλε (ανακυκλώσιμα) όσο και τον πράσινο κάδο (οργανικά) και θα εξάγουν από αυτά ανακυκλώσιμα υλικά, μειώνοντας δραστικά τον όγκο που καταλήγει στην ταφή. Η συνολική δυναμικότητα όλων των μονάδων φθάνει τους 61.000 τόνους ετησίως.
Το χρονοδιάγραμμα και οι διαδικασίες
Απαντώντας σε ερώτηση που απηχούσε ανησυχίες για πιθανές αοριστίες, ο Γενικός Διευθυντής του ΦΟΔΣΑ παρουσίασε ένα σαφές και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. «Σε ό,τι κάνουμε δεν υπάρχει αοριστία. Μέχρι τέλος Νοεμβρίου 2025 προβλέπεται η δημοπράτηση του έργου. Η διαδικασία, που περιλαμβάνει δύο φάσεις εκτιμάται ότι θα διαρκέσει 16 έως 18 μήνες, με βάση την εμπειρία από ανάλογα έργα στη Ρόδο, την Αντικύθηρα και την Κάλυμνο. Μετά το κλείσιμο της διαγωνιστικής διαδικασίας και τον έλεγχο από την αρμόδια ελεγκτική αρχή, θα ακολουθήσει η έναρξη των εργασιών».
Ειδικά για την Πάρο, ο κ. Γαμβρούδης επιβεβαίωσε ότι η διαδικασία για την ξεχωριστή μονάδα βιοαποβλήτων, η οποία έχει ήδη εγκριθεί από το ΕΣΠΑ, θα συνεχιστεί απρόσκοπτα και αναμένεται να δημοπρατηθεί μέσα στους επόμενους 2-3 μήνες.
Αλλαγή νοοτροπίας
Τόσο ο κ. Γαμβρούδης όσο και ο κ. Πετρόπουλος, τόνισαν ότι πέρα από τις φυσικές υποδομές, το έργο απαιτεί μια βαθιά αλλαγή νοοτροπίας. «Εμείς αυτό που επιζητούμε είναι η βαθιά αλλαγή νοοτροπίας», δήλωσε ο κ. Γαμβρούδης, ανακοινώνοντας ότι μετά το «βαρύ» κομμάτι των υποδομών, ο ΦΟΔΣΑ θα εστιάσει σε εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών για την ανακύκλωση και τη κομποστοποίηση.
Κλείνοντας, ο κ. Γαμβρούδης αναγνώρισε ότι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες στο δημόσιο τομέα μπορεί να εισάγουν καθυστερήσεις, αλλά επέμεινε στην ύπαρξη σαφούς σχεδίου και προγραμματισμού. «Υπάρχει ένα σχέδιο, υπάρχει ο προγραμματισμός και θα φανεί στους πολίτες», κατέληξε, μεταφέροντας ένα μήνυμα βεβαιότητας και αισιοδοξίας για ένα πιο καθαρό και βιώσιμο περιβαλλοντικό μέλλον στο Νότιο Αιγαίο.
