Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ εντείνουν τις προσπάθειες για την επιβολή μιας συμφωνίας που παρουσιάζεται τάχα ως «βιώσιμη εκεχειρία» στη Γάζα, η οποία στην πραγματικότητα υπονομεύει κάθε προοπτική για ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ και με δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Λευκός Οίκος παρουσίασε ένα σχέδιο 20 σημείων, λίγο πριν την αποψινή συνάντηση του Τραμπ με τον εγκληματία Νετανιάχου, στην Ουάσιγκτον, με στόχο την εκτόνωση της παγκόσμιας κατακραυγής για τη γενοκτονία στη Γάζα και την εξυπηρέτηση ευρύτερων γεωπολιτικών συμφερόντων, σε βάρος του παλαιστινιακού αγώνα για ελευθερία.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος σε δηλώσεις που έκανε στον Λευκό Οίκο μετά τη συνάντηση με τον Νετανιάχου, τόνισε πως μίλησαν «για τα πάντα, για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή και όχι μόνο για τη Γάζα» υποστηρίζοντας πως επιδίωξαν μία «αιώνια ειρήνη» στην περιοχή.
Δεν παρέλειψε την αναφορά στις συμφωνίες του Αβραάμ για «ειρήνη στη Μέση Ανατολή» θεωρώντας ότι μπορούν να έχουν συνέχεια. Τόνισε πως «εάν» γίνει δεκτό το σχέδιο από τη Χαμάς, τότε «οι όμηροι θα επιστρέψουν πίσω» και θα μπορέσει να εφαρμοστεί. Σε διαφορετική περίπτωση απείλησε πως το Ισραήλ θα έχει την «πλήρη υποστήριξη» των ΗΠΑ για να «κάνει ό,τι χρειαστεί».
Απαίτησε αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας και την εξάλειψη της Χαμάς και ανήγγειλε το σχέδιο για τη συγκρότηση ενός «Συμβουλίου της Ειρήνης», με επικεφαλής τον ίδιο και τον πρώην πρωθυπουργό της Βρετανίας Τόνι Μπλερ. Ανέφερε επίσης πως θα υπάρξει πρόβλεψη και για μία «μεταβατική» παλαιστινιακή κυβέρνηση στην οποία η Χαμάς δεν θα έχει κανέναν ρόλο.
Ο Νετανιάχου από την πλευρά του έδωσε τα εύσημα στις ΗΠΑ για την θερμή στήριξη που δίνουν στο Ισραήλ για την σφαγή στη Γάζα αλλά και για την επίθεση που εξαπέλυσαν τον Ιούνιο κατά του Ιράν. Υποστήριξε πως το αμερικανικό σχέδιο είναι σύμφωνο και με τα κριτήρια της κυβέρνησής του για «τον τερματισμό της σύγκρουσης», τον αφοπλισμό της Γάζας, την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας, και τη δημιουργία «περιμέτρου ασφαλείας» με μία κυβέρνηση «ειρηνική που δεν θα απαρτίζεται ούτε από τη Χαμάς, ούτε από την Παλαιστινιακή Αρχή». Εμφανίστηκε επίσης αισιόδοξος για πιθανές νέες συμφωνίες του Αβραάμ «υπό την ηγεσία των ΗΠΑ».
Το σχέδιο των 20 σημείων
Το σχέδιο προβλέπει τον τερματισμό του πολέμου με την άμεση αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων σε μια συμφωνημένη γραμμή (στον χάρτη με κίτρινο χρώμα), την απελευθέρωση όλων των ομήρων εντός 72 ωρών και την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας υπό τη Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF), με τη συμμετοχή Ιορδανίας και Αιγύπτου, που θα αναλάβει την εκπαίδευση παλαιστινιακών αστυνομικών δυνάμεων, ενώ το Ισραήλ θα υποχωρήσει σε μια δεύτερη γραμμή (κόκκινο χρώμα στον χάρτη), όταν η ISF εξασφαλίσει την «ασφάλεια» της περιοχής. Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα, ωστόσο, θα διατηρεί στρατιωτική δύναμη «περιμετρικής ασφάλειας»» η οποία προφανώς θα μπορεί να επέμβει κατά το δοκούν.
Η Χαμάς αποκλείεται από κάθε ρόλο στη διακυβέρνηση, ενώ προτείνεται μια «τεχνοκρατική παλαιστινιακή επιτροπή» υπό την εποπτεία ενός «Συμβουλίου Ειρήνης», με επικεφαλής τον Τραμπ και τον πρώην Βρετανό Πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ. Το όργανο αυτό θα ελέγχει τη χρηματοδότηση και την ανασυγκρότηση της Γάζας μέχρι να ολοκληρώσει ένα ασαφές «πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων».
Προβλέπεται επίσης η δημιουργία μιας ειδικής οικονομικής ζώνης στη Γάζα, με προνομιακούς δασμούς και διεθνείς επενδύσεις, που παρουσιάζονται ως μέσο για την «αναζωογόνηση» της περιοχής, την οποία θα αρπάξουν μονοπωλιακοί όμιλοι που θα βγάζουν κέρδη πάνω στο αίμα του παλαιστινιακού λαού. Η «διεθνής κοινότητα» καλείται να χρηματοδοτήσει την «ανοικοδόμηση», με τη συμμετοχή της Παγκόσμιας Τράπεζας, ενώ η ανθρωπιστική βοήθεια θα διοχετευθεί μέσω του ΟΗΕ και της Ερυθράς Ημισελήνου, «χωρίς παρεμβάσεις από τα εμπλεκόμενα μέρη».
Η αναφορά σε έναν «πολιτικό ορίζοντα για ειρηνική και ευημερούσα συνύπαρξη», παραμένει τελείως αόριστη, χωρίς χροδιάγραμμα.
Η Χαμάς, από την πλευρά της, δεν έχει ακόμη τοποθετηθεί επισήμως για το σχέδιο.
Αναλυτικά το σχέδιο του Λευκού Οίκου:
- «Η Γάζα θα αναπτυχθεί εκ νέου προς όφελος των κατοίκων της, οι οποίοι έχουν υποφέρει υπερβολικά».
- Εάν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν σε αυτή την πρόταση, ο πόλεμος θα τερματιστεί άμεσα. Οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποσυρθούν στη συμφωνημένη γραμμή για να προετοιμαστούν για την απελευθέρωση ομήρων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όλες οι στρατιωτικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών και πυροβολικών βομβαρδισμών, θα ανασταλούν, και οι γραμμές μάχης θα παραμείνουν παγωμένες μέχρι να εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις για την πλήρη, σταδιακή αποχώρηση.
- Εντός 72 ωρών από τη δημόσια αποδοχή της συμφωνίας από το Ισραήλ, όλοι οι όμηροι, ζωντανοί και νεκροί, θα επιστραφούν.
- Μόλις απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι, το Ισραήλ θα απελευθερώσει 250 κρατούμενους με ισόβια ποινή και 1.700 κατοίκους της Γάζας που κρατούνται μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, συμπεριλαμβανομένων όλων των γυναικών και παιδιών που κρατούνται στο πλαίσιο αυτό. Για κάθε ισραηλινό όμηρο του οποίου τα λείψανα απελευθερώνονται, το Ισραήλ θα απελευθερώσει τα λείψανα 15 νεκρών κατοίκων της Γάζας.
- Μόλις επιστραφούν όλοι οι όμηροι, τα μέλη της Χαμάς που δεσμεύονται για ειρηνική συνύπαρξη και για την απόσυρση των όπλων τους θα λάβουν αμνηστία. Τα μέλη της Χαμάς που επιθυμούν να φύγουν από τη Γάζα θα λάβουν ασφαλή διέλευση σε χώρες υποδοχής.
- Με την αποδοχή της συμφωνίας, πλήρης ανθρωπιστική βοήθεια θα σταλεί άμεσα στη Λωρίδα της Γάζας. Η ποσότητα της βοήθειας θα είναι τουλάχιστον σύμφωνη με τη συμφωνία της 19ης Ιανουαρίου 2025, περιλαμβάνοντας την αποκατάσταση υποδομών (νερό, ηλεκτρισμός, αποχέτευση), την αποκατάσταση νοσοκομείων και φούρνων, και την είσοδο του απαραίτητου εξοπλισμού για την απομάκρυνση συντριμμάτων και το άνοιγμα δρόμων.
- Η είσοδος και διανομή βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας θα προχωρήσει χωρίς παρεμβάσεις από τα δύο μέρη, μέσω των Ηνωμένων Εθνών και των οργανισμών τους, της Ερυθράς Ημισελήνου, καθώς και άλλων διεθνών ιδρυμάτων που δεν συνδέονται με κανένα από τα δύο μέρη. Το άνοιγμα του περάσματος της Ράφα και στις δύο κατευθύνσεις θα υπόκειται στον ίδιο μηχανισμό που εφαρμόστηκε στη συμφωνία της 19ης Ιανουαρίου 2025.
- Η Γάζα θα διοικηθεί προσωρινά από μια τεχνοκρατική, μη πολιτική παλαιστινιακή επιτροπή, υπεύθυνη για την καθημερινή λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών και των δήμων για τους κατοίκους της Γάζας. Η επιτροπή θα αποτελείται από καταρτισμένους Παλαιστίνιους και διεθνείς εμπειρογνώμονες, με εποπτεία από ένα νέο διεθνές μεταβατικό όργανο, το ”Συμβούλιο Ειρήνης”, το οποίο θα προεδρεύεται από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τζ. Τραμπ, με άλλα μέλη και αρχηγούς κρατών που θα ανακοινωθούν, συμπεριλαμβανομένου του πρώην Πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ. Το όργανο αυτό θα θέσει το πλαίσιο και θα χειριστεί τη χρηματοδότηση για την ανάπτυξη της Γάζας μέχρις ότου η Παλαιστινιακή Αρχή ολοκληρώσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών της, όπως περιγράφεται σε διάφορες προτάσεις, συμπεριλαμβανομένου του ειρηνευτικού σχεδίου του Τραμπ το 2020 και της σαουδαραβικής-γαλλικής πρότασης, και μπορεί να αναλάβει με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα τον έλεγχο της Γάζας. Το όργανο θα εφαρμόσει τα καλύτερα διεθνή πρότυπα για τη δημιουργία σύγχρονης και αποδοτικής διακυβέρνησης που εξυπηρετεί τους κατοίκους της Γάζας και προσελκύει επενδύσεις.
- Ένα οικονομικό σχέδιο ανάπτυξης του Τραμπ για την ανοικοδόμηση και αναζωογόνηση της Γάζας θα δημιουργηθεί με τη σύγκληση ομάδας εμπειρογνωμόνων που έχουν συμβάλει στη δημιουργία σύγχρονων, ακμαζουσών πόλεων στη Μέση Ανατολή. Πολλές προσεγμένες επενδυτικές προτάσεις και συναρπαστικές ιδέες ανάπτυξης έχουν εκπονηθεί από διεθνείς ομάδες καλών προθέσεων και θα εξεταστούν για να συνδυαστούν με τα πλαίσια ασφάλειας και διακυβέρνησης, ώστε να προσελκυσθούν και να διευκολυνθούν επενδύσεις που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, ευκαιρίες και ελπίδα για τη μελλοντική Γάζα.
- Θα δημιουργηθεί ειδική οικονομική ζώνη με προνομιακούς δασμούς και ποσοστά πρόσβασης που θα διαπραγματευτούν με τις συμμετέχουσες χώρες.
- Κανείς δεν θα αναγκαστεί να φύγει από τη Γάζα, και όσοι επιθυμούν να φύγουν θα είναι ελεύθεροι να το κάνουν και να επιστρέψουν. Θα ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να παραμείνουν και θα τους προσφέρουμε την ευκαιρία να χτίσουν μια καλύτερη Γάζα.
- Η Χαμάς και άλλες παρατάξεις συμφωνούν να μην έχουν κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας, άμεσα, έμμεσα ή με οποιαδήποτε μορφή. Όλες οι στρατιωτικές, τρομοκρατικές και επιθετικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των σηράγγων και των εγκαταστάσεων παραγωγής όπλων, θα καταστραφούν και δεν θα ξαναχτιστούν. Θα υπάρξει διαδικασία αποστρατιωτικοποίησης της Γάζας υπό την εποπτεία ανεξάρτητων παρατηρητών, που θα περιλαμβάνει την μόνιμη απόσυρση των όπλων μέσω συμφωνημένης διαδικασίας, με την υποστήριξη διεθνούς χρηματοδοτούμενου προγράμματος επαναγοράς και επανένταξης, όλα επαληθευμένα από ανεξάρτητους παρατηρητές. Η Νέα Γάζα θα είναι πλήρως δεσμευμένη στη δημιουργία μιας ευημερούσας οικονομίας και στην ειρηνική συνύπαρξη με τους γείτονες.
- Εγγύηση θα παρέχεται από περιφερειακούς εταίρους για να διασφαλιστεί ότι η Χαμάς και οι παρατάξεις συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους και ότι η Νέα Γάζα δεν αποτελεί απειλή για τους γείτονες ή τους κατοίκους της.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεργαστούν με αραβικούς και διεθνείς εταίρους για τη δημιουργία μιας προσωρινής Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF) που θα αναπτυχθεί άμεσα στη Γάζα. Η ISF θα εκπαιδεύσει και θα υποστηρίξει ελεγμένες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις στη Γάζα, και θα συμβουλευτεί την Ιορδανία και την Αίγυπτο, που έχουν εκτεταμένη εμπειρία στον τομέα αυτό. Η δύναμη αυτή θα αποτελέσει τη μακροπρόθεσμη λύση εσωτερικής ασφάλειας. Η ISF θα συνεργαστεί με το Ισραήλ και την Αίγυπτο για την ασφάλεια των συνοριακών περιοχών, μαζί με τις νεοεκπαιδευμένες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις. Είναι κρίσιμο να αποτραπεί η είσοδος πυρομαχικών στη Γάζα και να διευκολυνθεί η γρήγορη και ασφαλής ροή αγαθών για την ανοικοδόμηση και αναζωογόνηση της Γάζας. Θα συμφωνηθεί μηχανισμός αποτροπής συγκρούσεων μεταξύ των μερών.
- Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα. Καθώς η ISF εδραιώνει τον έλεγχο και τη σταθερότητα, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) θα αποσυρθούν με βάση πρότυπα, ορόσημα και χρονοδιαγράμματα που συνδέονται με την αποστρατιωτικοποίηση, τα οποία θα συμφωνηθούν μεταξύ IDF, ISF, των εγγυητών και των Ηνωμένων Πολιτειών, με στόχο μια ασφαλή Γάζα που δεν θα αποτελεί πλέον απειλή για το Ισραήλ, την Αίγυπτο ή τους πολίτες τους. Πρακτικά, η IDF θα παραδώσει σταδιακά το έδαφος της Γάζας που κατέχει στην ISF σύμφωνα με συμφωνία που θα συνάψει με τη μεταβατική αρχή, μέχρι την πλήρη αποχώρησή της από τη Γάζα, εκτός από μια παρουσία περιμετρικής ασφάλειας που θα παραμείνει μέχρι η Γάζα να είναι επαρκώς ασφαλής από οποιαδήποτε αναδυόμενη τρομοκρατική απειλή.
- Σε περίπτωση που η Χαμάς καθυστερήσει ή απορρίψει την πρόταση, τα παραπάνω, συμπεριλαμβανομένης της ενισχυμένης επιχείρησης βοήθειας, θα προχωρήσουν στις περιοχές χωρίς τρομοκρατία που παραδίδονται από την IDF στην ISF.
- Θα δημιουργηθεί μια διαδικασία διαθρησκευτικού διαλόγου βασισμένη στις αξίες της ανεκτικότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης για να αλλάξουν οι νοοτροπίες και οι αφηγήσεις των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών, δίνοντας έμφαση στα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από την ειρήνη.
- Ενώ η ανάπτυξη της Γάζας προχωρά και όταν το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Παλαιστινιακής Αρχής υλοποιηθεί πιστά, μπορεί τελικά να δημιουργηθούν οι συνθήκες για μια αξιόπιστη πορεία προς την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και κρατική υπόσταση, την οποία αναγνωρίζουμε ως φιλοδοξία του παλαιστινιακού λαού.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα δημιουργήσουν διάλογο μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων για να συμφωνηθεί ένας πολιτικός ορίζοντας για ειρηνική και ευημερούσα συνύπαρξη.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα καθιερώσουν διάλογο μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων για να συμφωνήσουν σε έναν πολιτικό ορίζοντα για ειρηνική και ευημερούσα συνύπαρξη.
