Η Επέτειος της Γενοκτονίας των Ποντίων: Μια αυγκινητική αφήγηση μέσα από τη αυνείδηση και τη μνήμη
Στο στούντιο του Parosvoice.com, η εκπομπή «Πρωινή Φωνή» φιλοξένησε μια συζήτηση που αγγίξει τις καρδιές των ακροατών, αναδεικνύοντας την ιστορική και ανθρώπινη διάσταση της Γενοκτονίας των Ποντίων. Ο ηθοποιός και καραγκιοζοπαίχτης Τάκης Βαμβακίδης, μέσα από προσωπικές εμπειρίες, ποιήματα και ιστορικές αναφορές, έδωσε μία συγκλονιστική μαρτυρία για τη σημασία της μνήμης, της δικαιοσύνης και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Μια ημέρα μνήμης και αγώνα
Η 19η Μαΐου σηματοδοτεί μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες της ελληνικής και παγκόσμιας ιστορίας: τη Γενοκτονία των Ποντίων. Το 1914-1923, εκατοντάδες χιλιάδες Πόντιοι Έλληνες εξοντώθηκαν με συστηματικό τρόπο από το Οθωμανικό κράτος, σε μια πολιτική εθνοκάθαρσης που θύμιζε βαρβαρότητα χωρίς προηγούμενο.
Στην εκπομπή, ο Τάκης Βαμβακίδης ξεκίνησε με την ανάγνωση ενός ποιήματος του Κώστα Διαμαντίδη, γραμμένου στην ποντιακή διάλεκτο. «Η ποντιακή γλώσσα δεν είναι απλώς ένα ιδίωμα», τόνισε ο κ. Βαμβακίδης. «Είναι η ψυχή των προγόνων μας, η μουσική, ο πόνος, αλλά και η αντίσταση. Όταν την ακούμε, ακούμε τις φωνές εκείνων που δεν πρόλαβαν να ζήσουν ελεύθεροι».
Το Ποντιακό πνεύμα: Αντίσταση και ανθρωπιά
Ο κ. Βαμβακίδης επισήμανε ότι η μνήμη της γενοκτονίας δεν είναι απλώς ένα ιστορικό γεγονός, αλλά μια ζωντανή πληγή που απαιτεί αναγνώριση και δικαίωση. «Δε θέλουμε εκδίκηση», είπε. «Θέλουμε η ανθρωπότητα να πει: Συγγνώμη. Όπως έγραψε ο Αλέξανδρος Ακριτίδης πριν τον οδηγήσουν στην αγχώνη, ζητώντας από τη γυναίκα του να μη θρηνήσει, αλλά να στείλει τα παιδιά τους στο σχολείο».
Η αναφορά στον Ακριτίδη ήταν ιδιαίτερα συγκινητική. Λίγο πριν την εκτέλεσή του, ο δάσκαλος έγραψε στη σύζυγό του:
«Όταν μάθετε τον θάνατό μου, μην χαλάσετε τον κόσμο. Τα παιδιά ας πάνε σχολείο. Ο Θόδωρος ας αναλάβει τα αδέρφια του. Δώστε πέντε λίρες στη φιλόπτωχο, και συγχωρέστε με».
«Αυτή είναι η μεγαλοσύνη», υπογράμμισε ο κ. Βαμβακίδης. «Να φοβάσαι για τη ζωή των παιδιών σου, αλλά να μην μισείς. Να θυμάσαι, αλλά να μην ζητάς αίμα».
Σύγκριση με σύγχρονα εγκλήματα: Η Παλαιστίνη και ο παγκόσμιος αγώνας
Η συζήτηση πήρε μια άλλη διάσταση όταν ο κ. Βαμβακίδης ανέφερε τη σύγχρονη γενοκτονία των Παλαιστινίων. «Η εμπειρία του ελληνισμού πρέπει να μας διδάξει να στεκόμαστε με το μέρος των καταπιεσμένων», τόνισε. «Στη Γάζα, τα παιδιά σκοτώνονται, όπως σκοτώθηκαν οι Πόντιοι. Και πίσω από αυτά βρίσκεται το ίδιο σύστημα: η ιμπεριαλιστική λογική του κέρδους, των όπλων και της σιωπής».
Ο ρόλος της τέχνης και της ηθικής
Όταν ρωτήθηκε για το ρόλο των καλλιτεχνών, ο κ. Βαμβακίδης ήταν κατηγορηματικός: «Ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι συνείδηση. Όταν μου πρότειναν να παίξω έναν Τούρκο κατακτητή, αρνήθηκα. Δεν μπορώ να κόψω τη γλώσσα των παππούδων μου, ακόμα και για το θέατρο».
Αντίθετα, στον ρόλο του Πόντιου προσφύγα στο Κόκκινο Ποτάμι, ο Βαμβακίδης έδωσε τη δική του οικειότητα. «Δεν έπαιξα έναν χαρακτήρα. Έπαιξα τον παππού μου, τη μάνα μου, τους γείτονες που έκλαψαν την πατρίδα τους. Γι’ αυτό πολλοί μου λέγαν: Στην ερμηνεία σου είδα τον δικό μου παππού».
Το μήνυμα για τις νεότερες γενιές
Στο τέλος, ο κ. Βαμβακίδης υπογράμμισε:
- Η αναγνώριση της Γενοκτονίας ως παγκόσμιας ιστορικής αλήθειας.
- Η ειρήνη όχι ως κενή λέξη, αλλά ως δικαιοσύνη, εκπαίδευση και ισότητα για όλους.
- Το «Ποτέ Ξανά» να μην μένει σλόγκαν, αλλά να γίνεται δράση.
«Η ζωή είναι σαν ένα ποίημα», είπε κλείνοντας. «Μπορεί να γράφεται με δάκρυα, αλλά αν το διαβάσεις με αγάπη, θα δεις ότι η ελπίδα δεν πεθαίνει ποτέ».
