Σε συνέχεια του προηγούμενου άρθρου σχετικά με τις παρατηρήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για το νέο Π.Δ. του Υ.Π.ΕΝ., έχουμε τη δημοσίευση του πολυαναμενόμενου διατάγματος. Με το νέο Π.Δ. 129/2025, προσδιορίζεται η διαδικασία νέας οριοθέτησης και καθορισμού των χρήσεων γης οικισμών υφιστάμενων προ του 1923 και κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων.
Χρειάζεται να διευκρινίσουμε ότι το νέο Π.Δ. δεν εφαρμόζεται: α) σε οικισμούς με πληθυσμό άνω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, ανεξαρτήτως του χρόνου δημιουργίας τους, β) σε οικισμούς οι οποίοι δημιουργήθηκαν μετά την έναρξη εφαρμογής του ν. 1337/1983 και γ) σε οικισμούς οι οποίοι εμπίπτουν σε παραθεριστικές παραλιακές περιοχές, οι οποίες έχουν καθοριστεί μέσα σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) των νομών Αττικής, Εύβοιας, Κορινθίας, Θεσσαλονίκης, Πιερίας και Χαλκιδικής.
Αφορά επομένως, οικισμούς οι οποίοι είχαν λιγότερους από δύο χιλιάδες κατοίκους κατά την απογραφή του 1983, εξακολουθούν να έχουν κάτω των δύο χιλιάδων κατοίκων και δεν εμπίπτουν σε παραθεριστικές παραλιακές περιοχές, οι οποίες έχουν καθοριστεί μέσα σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) των νομών Αττικής, Εύβοιας, Κορινθίας, Θεσσαλονίκης, Πιερίας και Χαλκιδικής.
Εν συντομία επαναλαμβάνουμε ότι το νέο Π.Δ. ορίζει τμήματα (συνεκτικό, Διάσπαρτο και Αραιοδομημένο), Ζώνες (Α, Β και Β1) και αναοριοθετεί. Κατηγοριοποιεί σε Περιαστικούς, Παραλιακούς, Ημιορεινούς, Πεδινούς, Τουριστικούς, Παραδοσιακούς, Αξιόλογους, Ενδιαφέροντες και Απλούς (συνεκτικούς, διάσπαρτους, δυναμικούς, μικρούς, μεσαίους και μεγάλους) οικισμούς. Καθορίζει τις Γενικές διατάξεις της οριοθέτησης του οικισμού και προσδιορίζει τη διαδικασία οριοθέτησης. Απαριθμεί όρους δόμησης και επιτρεπόμενες χρήσεις γης (αρτιότητα, μέγιστο ποσοστό κάλυψης και συντελεστή δόμησης, μέγιστο ύψος κτιρίων, μέγιστο αριθμός ορόφων, γραμμή δόμησης, θέση κτιρίου στο οικόπεδο, οικοδομησιμότητα και γραμμή δόμησης παραλιακών οικισμών).
Όπως είναι λογικό, έως την έκδοση Π.Δ. οριοθέτησης κάθε οικισμού, εξακολουθούν να ισχύουν οι αντίστοιχες για κάθε είδος οικισμού διατάξεις του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΚΒΠΝ, Δ’ 580/27.07.1999) και τα Π.Δ. καθορισμού ορίων, όρων και περιορισμών δόμησης.
Σύμφωνα με το ΣτΕ η επέκταση ενός οικισμού μπορεί να τεκμηριώνεται κατά βάση στην πληθυσμιακή του εξέλιξη. Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το 2022 το ΣτΕ με την 164/2022 απόφαση του ακύρωσε όλες τις επεκτάσεις που προέβλεπε το πολεοδομικό σχέδιο της Πάρου, με το σκεπτικό ότι δεν λαμβάνουν υπόψη τη φέρουσα ικανότητα του νησιού, σημαίνει πρακτικά ότι περιορίζεται ο αριθμός των χωριών που μπορούν να επεκταθούν.
Γεώργιος Γερανάκης
Δικηγόρος