Πάρος: Στρατηγικές και Προοπτικές για έναν Βιώσιμο και Δυναμικό Τουρισμό στο Αιγαίο – Μια Συζήτηση με τον Νότη Μαρτάκη
Στο τέλος μιας ακόμη τουριστικής περιόδου, η οποία σημαδεύτηκε από παγκόσμιες αβεβαιότητες και οικονομικές δυσκολίες, το βλέμμα των νησιωτικών κοινοτήτων και των επαγγελματιών του χώρου στρέφεται στην αποτίμηση των αποτελεσμάτων και στον σχεδιασμό του μέλλοντος. Σε αυτό το πλαίσιο, η φωνή του κ. Νότη Μαρτάκη, Προέδρου του ομίλου MTC Group και βετεράνου συμβούλου του Δήμου Πάρου σε θέματα τουρισμού, αποτελεί σημείο αναφοράς για την κατανόηση των τρεχουσών τάσεων και των μελλοντικών προκλήσεων.
Σε μια αποκλειστική τηλεφωνική συνέντευξη που παραχώρησε στην εκπομπή «Οι ειδήσεις… αλλιώς» του ParosVoice.com, ο κ. Μαρτάκης αποτύπωσε μια ρεαλιστική, αλλά και στρατηγικά αισιόδοξη, εικόνα για τον τουρισμό στην Πάρο και τις Κυκλάδες, αναλύοντας τα σημεία ανάπτυξης και τις απαραίτητες προϋποθέσεις για μια βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.
Μια Πρόσκομψη Χρονιά σε ένα Παγκόσμιο Πλαίσιο Αβεβαιότητας
Η φετινή τουριστική περίοδος, όπως ανέφερε ο κ. Μαρτάκης, δεν μπορεί να αποτιμηθεί χωρίς να ληφθούν υπόψη οι διεθνείς γεωπολιτικές και οικονομικές αναταραχές. «Η χρονιά ήταν γεμάτη με απρόβλεπτα γεγονότα», τόνισε, αναφερόμενος τόσο στις κρίσεις στη Μέση Ανατολή, που δημιούργησαν ανασφάλεια στους ταξιδιώτες, όσο και στην οικονομική ύφεση που πλήττει βασικές αγορές όπως η Γερμανία και η Γαλλία. «Όταν βλέπεις ότι ακόμα και βασικές αγορές, που είναι πυλώνες στήριξης όχι μόνο του τουρισμού αλλά και της γενικότερης ευρωπαϊκής οικονομίας, αντιμετωπίζουν δυσκολίες, είναι αναμενόμενο να έχουν επίπτωση στα ταξίδια», εξήγησε.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του MTC Group, το ταξίδι, αν και θεωρείται αναγκαία ανάγκη για τον σύγχρονο άνθρωπο, στην πράξη τοποθετείται συχνά στο τέλος της λίστας προτεραιοτήτων όταν τα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν οικονομικούς περιορισμούς. Αυτό το φαινόμενο εκδηλώθηκε φέτος όχι τόσο σε μείωση των αφίξεων, όσον σε μια αξιοσημείωτη μείωση της μέσης διανυκτέρευσης και της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης των επισκεπτών. «Διαπιστώσαμε ότι υπάρχει μία μείωση στις διανυκτερεύσεις και στη μέση κατά κεφαλή δαπάνη», ανέφερε, υπενθυμίζοντας ότι τα οριστικά στοιχεία θα αξιολογηθούν πλήρως μετά το κλείσιμο των ταμειακών στοιχείων τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο.
Οι αρχικοί μήνες της περιόδου, ειδικά ο Μάιος, επηρεάστηκαν αρνητικά και από τον αντίκτυπο των σεισμών στη Σαντορίνη, ένα γεγονός που άπλωσε την επίδρασή του σε όλες τις Κυκλάδες, δημιουργώντας μια αρχική διστακτικότητα. Ωστόσο, όπως πρόσθεσε, η τουριστική μηχανή κινήθηκε σταθερά στη συνέχεια, με τον Ιούλιο να σημειώνει υψηλά νούμερα, εν μέρει λόγω της καθυστερημένης έναρξης της σεζόν.
Από τον Υπερτουρισμό στη Βιωσιμότητα: Η Αναγκαιότητα της Διαχρονικής Επέκτασης
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τον φαινόμενο του «υπερτουρισμού», ο κ. Μαρτάκης προτίμησε τον όρο «υπερσυγκέντρωση πληθυσμού», τονίζοντας ότι το κύριο ζήτημα δεν είναι ο απόλυτος αριθμός των επισκεπτών, αλλά ο χρονικός και χωρικός τους καταμερισμός. Το επίκεντρο της στρατηγικής, όπως ανέπτυξε, είναι η επέκταση της τουριστικής περιόδου πέρα από τους κορυφαίους καλοκαιρινούς μήνες και η προσέλκυση ποιοτικών προφίλ επισκεπτών που συμβάλλουν σε μια πιο ισορροπημένη ανάπτυξη.
«Αυτό ακριβώς αφορούν οι νέες αγορές που στοχεύουμε: να ανοίξουμε την περίοδο όσο μπορούμε, παράλληλα με την ενίσχυση των διανυκτερεύσεων και της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης», δήλωσε. Οι προσπάθειες εστιάζονται σε αγορές με δυναμική για μεγαλύτερες διανυκτερεύσεις, όπως η Βραζιλία, η Ινδία και ακόμη και το Αζερμπαϊτζάν. «Η αγορά της Βραζιλίας και γενικότερα της Λατινικής Αμερικής διψάει για την Ευρώπη, διψάει για ελληνικά νησιά», τόνισε με ενθουσιασμό.
Μια σημαντική και πρακτική πρόοδος σε αυτή την κατεύθυνση ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Μετά την επίσημη επίσκεψη της υπουργού Τουρισμού κ. Κεφαλογιάννη στην Ινδία, μια ινδική αεροπορική εταιρεία ανακοίνωσε την έναρξη απευθείας πτήσεων με την Αθήνα. «Εμείς κινητοποιηθήκαμε αμέσως», ανέφερε ο κ. Μαρτάκης. «Επικοινωνήσαμε με τη συγκεκριμένη αεροπορική εταιρεία, η οποία δέχτηκε ευχαρίστως να βάλει κείμενα και φωτογραφίες προορισμών που εμείς θα τις προτείνουμε στο in-flight περιοδικό». Φωτογραφίες από την Πάρο έχουν ήδη σταλεί, κάτι που αποτελεί μια πολύτιμη προβολή προς μια νέα και δυναμική αγορά. Ταυτόχρονα, γίνονται επαφές με τα οικονομικά και εμπορικά τμήματα των ελληνικών πρεσβειών για τη διοργάνωση fam trips (ταξίδια εξοικείωσης) προκειμένου να προβληθεί η Πάρος και τα κυκλαδονήσια.
Η Συνθήκη της Βιωσιμότητας: Υποδομές, Κίνητρα και Ποιοτικός Επισκέπτης
Ωστόσο, η επέκταση της σεζόν είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ύπαρξη αντίστοιχων υποδομών. Εδώ, ο κ. Μαρτάκης τόνισε την ανάγκη για συντονισμένες κινήσεις μεταξύ του κράτους και των επιχειρήσεων. «Θέλει και την αρρωγή της κεντρικής κυβέρνησης», σημείωσε. Προτείνει, για παράδειγμα, την παροχή κινήτρων, όπως η προσωρινή απαλλαγή από το ΦΠΑ για επιχειρήσεις που παραμένουν ανοιχτές τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο. «Εάν μπορεί να ανοίξει ένα μήνα με απαλλαγή από το ΦΠΑ, αυτό θα γίνει κίνητρο», εξήγησε.
Υπέγραψε ότι η βιωσιμότητα του τουρισμού εξαρτάται άμεσα από τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. «Για να είναι βιώσιμος ο τουρισμός, πρέπει καταρχήν να είναι βιώσιμες οι επιχειρήσεις. Και για να είναι βιώσιμες οι επιχειρήσεις, θα μπορούν να προσφέρουν υψηλή ποιότητα υπηρεσιών, που είναι προϋπόθεση για να παραμείνει σε ανταγωνιστικό επίπεδο η χώρα». Αυτή η αλυσίδα αλληλεξάρτησης απαιτεί επενδύσεις και υπομονή από όλους τους φορείς.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Μαρτάκης ανέδειξε τη σημασία του «ποιοτικού επισκέπτη». «Εμείς θέλουμε τον ποιοτικό επισκέπτη, όχι γιατί μόνο ο ποιοτικός επισκέπτης αναγκαστικά μπορεί να έχει περισσότερα χρήματα να εξοδεύσει, αλλά γιατί ο ποιοτικός επισκέπτης είναι αυτός ο οποίος θέλει να ζήσει το τόπο, θέλει να ζήσει τις εμπειρίες του τόπου και άρα εξυπηρετεί το στόχο της αύξησης παραμονής». Για τον σκοπό αυτό, η Πάρος έχει πολλά να προσφέρει, με τον πλούσιο πολιτισμό και τα φυσικά της κάλλη να αποτελούν κύρια αξία.
Μαθήματα από Πρότυπα και Προοπτικές για την Πάρο
Η συζήτηση πέρασε στη διεθνή εμπειρία, με τον κ. Μαρτάκη να σχολιάζει κρίσιμα τα σφάλματα επικοινωνιακής στρατηγικής σε άλλους προορισμούς. Αναφέρθηκε ειδικά στη Σαντορίνη, η οποία, μετά τους σεισμούς, επένδυσε στην προβολή της ομορφιάς της, αντί να δώσει έμφαση στο μήνυμα της ασφάλειας και της κανονικότητας. «Άλλο ήταν το μήνυμα που έπρεπε να εκπεμφθεί μετά τους σεισμούς. Να δοθεί η αίσθηση της ασφάλειας, της βεβαιότητας ότι παρά τους 1500 σεισμούς δεν ράγισε ούτε ένα σπίτι», σχολίασε. Αυτή η ανάλυση υπογραμμίζει την ανάγκη για έξυπνη και στρατηγική προβολή, που ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανησυχίες των ταξιδιωτών.
Για τη νέα τουριστική χρονιά, ο κ. Μαρτάκης εξέφρασε αισιοδοξία, αναφέροντας τη συνέχιση της στενής συνεργασίας με το Δήμο Πάρου. Σε αναμονή του διορισμού του νέου Αντιδημάρχου Τουρισμού, έχουν ήδη υποβληθεί προτάσεις για συμμετοχή σε σημαντικές διεθνείς τουριστικές εκθέσεις, όπως αυτές στο Παρίσι και στο Λονδίνο. Επίσης, ανέφερε μια πρόσφατη επίσκεψη Ολλανδής εκπροσώπου, υπογραμμίζοντας ότι η ολλανδική αγορά, με το ενδιαφέρον της για τη φύση και τον πολιτισμό, αντιστοιχεί ακριβώς στο προφίλ του ποιοτικού επισκέπτη που επιδιώκει η Πάρος.
Τέλος, ο κ. Μαρτάκης δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο ζήτημα των υποδομών, αναγνωρίζοντας ότι η πρώτη και τελευταία εντύπωση του επισκέπτη είναι καθοριστική. Σχολιάζοντας τα προβλήματα που αντιμετώπισε το αεροδρόμιο της Πάρου, τόνισε: «Ο σταθμός εισόδου, είτε είναι λιμάνι είτε είναι αεροδρόμιο, είναι η πρώτη και η τελευταία εντύπωση και εκεί όντως πρέπει να προσεχτεί». Η βελτίωση αυτών των πυλών εισόδου αποτελεί προϋπόθεση για την ενίσχυση της τουριστικής εμπειρίας.
Συνοψίζοντας, η συζήτηση με τον κ. Νότη Μαρτάκη αποκάλυψε μια ολοκληρωμένη και προσεκτικά σχεδιασμένη προσέγγιση για τον τουρισμό στην Πάρο. Πέρα από τα απλά νούμερα αφίξεων, η έμφαση δίνεται στη βιωσιμότητα, την ποιότητα, την επέκταση της χρονικής περιόδου και την έξυπνη προβολή σε νέες αγορές. Σε μια εποχή παγκόσμιων αβεβαιοτήτων, η στρατηγική αυτή φαίνεται να κατέχει τα κλειδιά για μια ανθεκτική και δυναμική τουριστική ανάπτυξη στο καρδιά του Αιγαίου.
