Μία βασική αξία που ισχύει σε ένα Κράτος Δικαίου είναι η προστασία της Ελευθερίας του Τύπου. Αυτό σημαίνει ότι οι δημοσιογράφοι έχουν το δικαίωμα να ασκούν το επάγγελμα τους (λειτούργημα για πολλούς) ελεύθερα και φυσικά χωρίς λογοκρισία και κάθε είδους «επιρροές».

Ένα τμήμα των επιρροών αυτών μπορεί να υποτεθεί ότι είναι και οι προειδοποιήσεις με εξώδικα και «νομικές απειλές», την στιγμή μάλιστα που όσοι θεωρούν ότι θίγονται διαθέτουν την δυνατότητα δημόσιας απάντησης.

Είναι βέβαιο ότι οι δημοσιογράφοι οφείλουν να παρουσιάζουν και να δημοσιοποιούν όλα τα στοιχεία που διαθέτουν. Αυτό πρέπει να γίνεται οπωσδήποτε σε περιπτώσεις που αφορούν το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον αλλά και όταν πρόκειται να ενημερώσουν το κοινό τους για «ελάσσονα» θέματα.

Την στιγμή δε που τα στοιχεία τους προέρχονται από «επίσημες συζητήσεις» σε κεντρικά όργανα δημοσίων φορέων και δεν έχουν αλλοιωθεί ή παραλλαχτεί, τότε η καταγγελία είναι αβάσιμη και ανεπίτρεπτη. Μπορεί να υποτεθεί τότε, ότι αποσκοπεί και σε προσπάθεια φίμωσης τους.

Οι πολίτες και κυρίως οι πολιτικοί προτού καταλήξουν να χρησιμοποιήσουν το «έσχατο» μέσο της αγωγής εναντίον του γραπτού και ηλεκτρονικού Τύπου και των δημοσιογράφων, πρέπει να είναι σίγουροι ότι έχει προσβληθεί η έννοια της αξιοπρέπειας τους με ανακριβή ή ψευδή στοιχεία που οφείλονται όχι σε δημόσιες αναφορές «άλλων» προσώπων ή φορέων, αλλά στην προσωπική εκτίμηση του γράφοντος.

Άλλωστε και στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προχωρήσει η συζήτηση για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο κατάχρησης νομικών διαδικασιών για τον εκφοβισμό και τη φίμωση των δημοσιογράφων, που εξελίσσεται σε μάστιγα κατά της ελευθερίας του Τύπου. Κατόπιν θα έλθει και στην χώρα μας, που μάλλον είναι ακόμη πίσω σε αυτό τον τομέα.

Από την άλλη μεριά το σύνταγμα αναφέρει ότι «Καθένας ο οποίος θίγεται από ανακριβές δημοσίευμα ή εκπομπή έχει δικαίωμα απάντησης, το δε μέσο ενημέρωσης έχει αντιστοίχως υποχρέωση πλήρους και άμεσης επανόρθωσης. Καθένας ο οποίος θίγεται από υβριστικό ή δυσφημιστικό δημοσίευμα ή εκπομπή έχει, επίσης, δικαίωμα απάντησης, το δε μέσο ενημέρωσης έχει αντιστοίχως υποχρέωση άμεσης δημοσίευσης ή μετάδοσης της απάντησης. Νόμος ορίζει τον τρόπο με τον οποίο ασκείται το δικαίωμα απάντησης και διασφαλίζεται η πλήρης και άμεση επανόρθωση ή η δημοσίευση και μετάδοση της απάντησης».

Άρα λοιπόν έχουμε την προστασία καθενός από ανακριβές δημοσίευμα από την μια και την Ελευθερία του Τύπου από την άλλη. Όταν δημοσιεύονται ή δημοσιοποιούνται ακριβή και αληθινά στοιχεία δεν υπάρχει πρόβλημα. Ακριβές και αληθινό στοιχείο είναι και η αναδημοσίευση τοποθετήσεων σε δημόσιες, καταγεγραμμένες συζητήσεις. Ασχέτως αν τα λεχθέντα σε αυτές είναι αληθή ή μη.

Αθανάσιος Μαρινόπουλος